پلی ساکاریدها به دلیل پیچیدگی ساختار شیمیایی و ناهمگنی وزن مولکولی دارای ویژگی های زیستی متنوع بوده که می تواند از طریق روش های مهندسی و اعمال اصلاحات ساختاری بهبود یابند. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی ویژگی های ضد اکسایشی و ضد دیابتی پلی ساکاریدهای با منشأ دریایی و خشکی و بررسی رابطه وزن مولکولی با فعالیت زیستی می باشد. لذا، چهار پلی ساکارید با پراکندگی و میانگین متفاوت وزن مولکولی شامل فوکوئیدان و آلژینات جلبک قهوه ای پادینا (Padina pavonica) و پلی ساکاریدهای دانه خاکشیر (Descurainia sophia) و رازیانه (Foeniculum vulgare) در سه سطح در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد به مدت ۵، ۱۰ و ۲۰ دقیقه توسط ۰۵/۰ نرمال اسید هیدروکلریک تحت هیدرولیز قرار گرفتند. میانگین وزن مولکولی در فوکوئیدان ۲۰۵۹,۵-۳۷۸۱.۸، آلژینات  ۱۷۷۴.۴-۲۳۲۴.۹، پلی ساکارید خاکشیر ۷۲۰.۴-۱۳۷۳.۸  و پلی ساکارید رازیانه ۵۷۵۲.۶-۱۴۰۷۷.۵ × ۱۰^۳ گرم/مول بود. ارتباط کاهش وزن مولکولی با بازدارندگی فعالیت آنزیم α-آمیلاز در فوکوئیدان (۵۲,۱-۳۲.۸ درصد) و آلژینات (۶۷.۶-۳۲.۲ درصد) کاهشی و در رازیانه (۶۱.۲-۴۵.۰ درصد) افزایشی بود. کاهش وزن مولکولی سبب افزایش قابلیت مهار رادیکال آزاد DPPH و کاهندگی یون آهن در فوکوئیدان (۴۷,۹-۲۷.۸ درصد; جذب ۰,۴۷-۰.۳۷)  و رازیانه (۳۹.۰-۱۲.۷; جذب ۰,۳۴-۰.۱۶) شد. تاثیر کاهش وزن مولکولی در ویژگی های ضداکسایشی آلژینات و خاکشیر بسیار محدود بود. به طور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که وزن مولکولی عاملی تعیین کننده در بروز فعالیت زیستی پلی ساکاریدهای مورد مطالعه است و کاربرد آنها به عنوان ترکیبات واجد فعالیت ضددیابتی و ضداکسایشی می تواند در اشکال طبیعی و یا هیدرولیزات آنها صورت پذیرد.