۲۱ نتیجه برای بهزادی
دوره ۲، شماره ۳ - ( ۱-۱۳۹۳ )
چکیده
مطالعه و تحلیل علمی جلوه‌های گوناگون ادبیات عامه موجب درک شایسته‌تر ماهیت، عناصر سازنده درونی و عوامل تأثیرگذار در پردازش فرهنگ شفاهی می‌گردد. قصه‌گویی یکی از کهن‌ترین اشکال ادبیات شفاهی است. در روزگاران کهن، قصه‌گوها تاریخ، سنت، مذهب، آداب، قهرمانی‌ها و غرور قومی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کردند. اصولا قصه زمانی شکل میگیرد و عینیت مییابد که از زبان راوی نقل شود. قصه‌گو یا راوی خواه ناخواه خویشتنِ خویش را در قصه می‌بیند و برای جلب نظر شنونده یا خواننده، از ذوق و هنر خویش برای تبیین هرچه بیشتر قصه کمک میگیرد. این عوامل موجب ایجاد تغییراتی در ساختار و محتوای قصه میشود. پژوهش حاضر به نقش قصه‌گو در شکلگیری قصه می‌پردازد و درپی یافتن دلایلی است که سبب میشود قصه‌گو در روند قصه تغییراتی پدید آورد. نکته‌ای که توجه نگارنده را هنگام ضبط و گردآوری قصه‌های آمره طی دو دهه به خود جلب کرده، وجود روایات متعدد یا متفاوت از قصه‌ای واحد به‌سبب تعدد قصه‌گویان و تصرف آنان در قصه است.
دوره ۵، شماره ۱۲ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده
نقد کهنالگویی یکی از رویکردهای نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت و ویژگی اسطورهها و کهن‌الگوها و نقش آنها در ادبیات می‌پردازد. در این مقاله کهنالگوی داستان امیرارسلان بر اساس نظریۀ تفرد یونگ تحلیل کهنالگویی شده است؛ به این شرح که امیرارسلان بهعنوان قهرمان جستوجوگر برای رشد و تکامل و دستیابی به کهنالگوی خویشتن، حرکت خود را آغاز میکند و با دیدن تصویر فرخ‌لقا (آنیما) بیدار میشود و به سطحهای تازه‌ای از آگاهی دست مییابد. او با گذر از کهنالگوی نقاب به یاری پیر دانا به حذف سایه و یکیشدن با آنیما (فرخ‌لقا) موفق میشود و فرایند تفرد خود را به سرانجام می‌رساند و به کهنالگوی خویشتن دست مییابد. ضمن اینکه او کهنالگوی مرگ و تولد دوباره را- که معنای آن استعلای حیات و تحول درونی است- با واردشدن در غار و چاه – که بیانگر بازگشت به مرحلۀ جنینی (مرگ آیینی) است – و بیرون آمدن از آن مکان‌ها – که رمز تولد مجدد است - تجربه میکند.
دوره ۸، شماره ۳۱ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ )
چکیده
ضرب المثل‌ها با آنکه ساختاری روان و معنایی روشن و قابل فهم دارند ولی گاه بهره‌گیری از برخی عناصر بلاغی علاوه بر اینکه ضرب المثل‌ها را زیباتر و مؤثرتر کرده است به مفاهیم آن ها عمق و ژرفا بخشیده است و آنها را قابل تأمل‌تر کرده است . یکی از این عناصر نماد است. در این مقاله به وانمایی نقش نمادین حیوانات در ضرب المثل‌ها پرداخته می شود. هدف از این پژوهش، تحلیل کیفیت و کمیّت بهره گیری از نمادهای جانوری در ضرب المثل های کتاب بهمنیاری است و مسأله آن این که از نمادهای جانوری در ساخت ضرب المثل‌ها چقدر بهره گرفته شده است. بدنه اصلی مقاله را ارائه نمودارهای آماری و تحلیل نمونه‌هایی از ضرب المثل‌ها تشکیل می‌دهد که در آن ها نام حیوانات گوناگون در زیرگروه های حیوانات اهلی، حیوانات غیراهلی، پرندگان و حشرات ذکر شده است. پژوهش حاضر کتابخانه ای است و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با بهره گیری از روشهای آماری با مطالعه ۶۰۴۷ ضرب المثل از کتاب بهمنیاری به انجام رسیده است و در پایان این نتیجه حاصل شده است که از نظر کمّی بهره‌گیری از نمادهای جانوری مربوط به حیوانات اهلی با ۶/۴۸% بیشترین و پرندگان با ۷/۸% کمترین بسامد را داشته اند و نیز از دلایل روی آوردن به کاربرد نمادهای جانوری در ضرب المثل‌ها میتوان به عینیّت بخشیدن و ملموس کردن مفاهیم انتزاعی، جذابیّت ضرب المثل‌ها ، ایجاز کلام و پرهیز از صراحت لهجه و تلطیف مفاهیم نیش دار، اشاره کرد.
سیامک بهزادی، علی سالارپوری، محمد درویشی، غلامعلی اکبر زاده چماچائی، سجاد پورمظفر، محسن گذری، محمد مومنی،
دوره ۹، شماره ۱ - ( زمستان ۱۳۹۸ )
چکیده
اهداف: پایش زی‌توده ماهیان یکی از اهداف اصلی مدیریت شیلاتی میباشد، که به دلیل مشکلات در مطالعه ماهیان زینتی و صخره‌ای این گروه نسبت به سایر ماهیان کمتر مطالعه شده‌اند. هدف از این پژوهش مطالعه زی‌توده سرپا ماهیان زینتی و صخره‌ای در جزیره لارک، به‌منظور شناسایی ذخایر و کمک به توسعه صنعت تکثیر و پرورش آنها میباشد.
مواد و روش‌ها: زی‌توده سرپا ماهیان زینتی و صخره‌ای در زیستگاه‌های مرجانی، صخره‌ای و نیمه نورگیر جزیره لارک به روش برآورد به روش مشاهده مستقیم در بازه زمانی ۹۸-۱۳۹۷، به‌صورت فصلی مطالعه شد. یافته‌ها: زی‌توده سرپا برآورد شده برای کل ماهیان زینتی در سه ایستگاه پیرامون جزیره در اعماق بین ۱۵-۳متر، ۱۸/۲۵۲۲، ۱۷/۵۲۲۲ و ۱۵/۱۳۲۵ کیلوگرم، و میزان ۳۱/۸۸۴ کیلوگرم برای ایستگاه چهارم (عمق ۴۳ متر)، نتیجه‌گیری گردید. کمینه زی‌توده در بین فصول متعلق به تابستان بوده و نتایج حاصل از آزمون کراسکال والیس نشان داد این فصل با سایر فصول تفاوت معنیداری دارد (P<۰,۰۵). به‌علاوه، آزمون تشخیص ازنظر زمانی حاکی از تشکیل دو تابع معنی‌دار بوده که میتوان نتیجه‌گیری نمود ساختار جمعیتی ماهیان در فصل‌های بهار، پاییز و زمستان بسیار به هم نزدیک و نسبت به فصل تابستان تفاوت محسوسی داشته است.
نتیجه‌گیری: برخی از ماهیان زینتی قابلیت بهره‌برداری به‌منظور توسعه صنعت آبزی‌پروری و بعضی از ماهیان صخره ای قابلیت صید تجاری را دارند. این مطالعه اولین گزارش در خصوص برآورد زی‌توده سرپا ماهیان زینتی و صخره‌ای و ماهیان زیست‌بوم‌های مرجانی نیمه نورگیر(MCEs)، در آبهای کشورمان و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس میباشد.
دوره ۹، شماره ۳۷ - ( فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ )
چکیده
باورهای دینی با اسطوره شکل میگیرند و قهرمانان و امامان معصوم همواره از اسطورهها و بنمایههای تکرارشوندۀ مقدس و هویتبخشِ فرهنگ ایرانی بهشمار میآیند که در ناخودآگاه، باور و سنن عامۀ مردم جای دارند. آنها با آرمان مشترک، سرنوشت و رسالت مشابه بر
شکلگیری متون مختلف ادبی و هنری ازجمله شاهنامۀ فردوسی و نمایش تعزیه اثرگذار
بودهاند. رمزگشایی معنایی از نمادهای اسطورهای و تکرارشونده و میزان تأثیرپذیری قهرمانان از یکدیگر، در دو متن قبل و بعد از اسلام، درخوانشی بینانشانهای، با رویکرد بیشمتنیت ژنتی، یکی در داستان «سیاوشِ» شاهنامه (پیشمتن) و دیگری تعزیۀ امام حسین(ع)، بهمنزلۀ بیشمتن و نیز چگونگی برگرفتگی یا گشتار روایت متنی به روایت نمایشی، هدف تحقیق است. بعد از بیان مبانی نظری، تطبیق نمادهای اسطورهای مربوط به قهرمانان دو متن و درنتیجه، اشتراکات و افتراقات در جدولهایی ارائه شده است. این پژوهش درپی پاسخ به این پرسش است که وجود چه عناصر و نمادهای مشترک یا منحصربهفردی در تفکر و اعمال قهرمان ایرانی، گاه در شخصیتی زمینی ـ اسطورهای و گاه مذهبی ـ تاریخی و آسـمانی تجلی مییابد که سبب احیا، تکرار و بازتولید هرسالۀ بزرگداشت سوگشان، با نمادهای آئینی مشابه میشود؟ روش پژوهش توصیفی ـ تطبیقی و تحلیل محتوای متن از نوع کیفی و استفاده از اسناد کتابخانهای است. درنتیجه، در همانگونهگیها میتوان به نمادهای هالۀ نور، اسب همهچیزفهم، عدد سه مقدس، سپیدی جامه، حضور فرازمینیها و... و در تراگونهگیها به نماد ایزد نباتی، گذر از آتش، عنصر پَرسیاوشان، ذوالفقار و زره سحرانگیز و... اشاره کرد.
غلامعلی اکبرزاده چماچایی، شیوا آقاجری خزایی، محمد درویشی، سیامک بهزادی، رامین کریم زاده،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
در مطالعه حاضر اثرات احتمالی ناشی از فعالیت پرورش ماهی سی باس آسیایی (Lates calcarifer) در قفس بر ساختار جمعیتی ماکروبنتوزها در محدوده استقرار قفس های واقع در منطقه ریگوی جزیره قشم استان هرمزگان طی یک دوره پرورش در سال۱۳۹۷مورد بررسی گرفت. میانگین تغییرات (خطای استاندارد±میانگین) مربوط به فراوانی کل جمعیت ماکروبنتوزها در محل استقرار قفس‌ها و ایستگاه شاهد بترتیب برابر با (۱۹۱۵۴±۵۲۷۶۵) و (۲۱۰۰۲±۵۰۶۴۲) عدد در مترمربع بوده است. نتایج نشان داد که از بین جنس های شناسایی شده Ammonia sp. با فراوانی نسبی ۴۱/۷۳ صدم درصد در محل استقرار قفس ها نسب به ایستگاه شاهد و جنس های Archasterope sp. ،sp. Spirolochulina،sp. Nephtys بترتیب با فراوانی های ۹/۶۳ ،۱/۴۹ و ۶/۱۲ درصد درایستگاه شاهد نسبت به محل استقرار قفس ها از فراوانی و غالبیت بیشتری برخوردار بوده اند. نرخ بارگذاری مواد آلی در بستر محل استقرار قفس ها تحت اثر فعالیت های پرورش ماهی قابل توجه بوده و در برخی از زمان ها با ایستگاه شاهد اختلاف معنی داری را از خود نشان داد (P<۰,۰۵). بطور کلی در زمان مورد مطالعه فعالیت های مربوط به پرورش ماهی در قفس برساختار جمعیتی ماکروبنتوز ها در منطقه مورد مطالعه بی اثر بوده است.
سیامک بهزادی، محمد درویشی، علی سالارپوری، محمد مومنی، سجاد پورمظفر، رضا دهقانی،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۱ )
چکیده
در این مطالعه با استفاده از روش برآورد آبزیان به‌وسیله مشاهده مستقیم و ترانسکت کمربندی شکل،زی‌توده سرپا ماهیان مرجانی جزیره ابوموسی در بازه زمانی پاییز ۹۸ تا تابستان ۹۹، به صورت فصلی(در سه ایستگاه و در چهار زیر ایستگاه) تخمین و حدود اطمینان به روش بوت استرپ به دست آمد. مساحت کل ایستگاه‌های اول، دوم و سوم به ترتیب ۲۶/۰، ۱۸/۱ و ۲۴/۰ کیلومترمربع تخمین زده شد، و مقادیر زی‌توده ماهیان مرجانی ۶/۲۹۲۳، ۲/۴۵۷۶ و ۴/۱۶۴۵کیلوگرم، به ترتیب برای ایستگاه‌های فوق الذکر پس از ۴۷۹ بار تکرار به روش آزمون شبیه‌سازی بوت استرپینگ تخمین زده شد. به علاوه، بیشینه و کمینه زی‌توده به ترتیب مربوط به گونه Zebrasoma xanthurum ( ۴۹/۱۸۸۳ کیلوگرم) و Abudefduf sp. (۲۳/۰کیلوگرم)، نتیجه‌گیری شد. نتایج حاصل از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه تست توکی در سطح اطمینان ۹۵ درصد، نشان داد اختلاف معنیداری بین زی‌توده در سه ایستگاه وجود ندارد(۰۵/۰<p)، عدم اختلاف موجود در زی‌توده ماهیان در سه ایستگاه میتواند به نبود اختلاف در میزان ریفهای تکامل‌یافته، جوامع مرجانی و عدم تفاوت معنی دار در دسترس بودن زیستگاه مرتبط باشد. نتایج این پژوهش نشان داد زی‌توده بسیاری از ماهیان مناطق مرجانی در جزیره ابوموسی محدود میباشد، که میتوان به کم بودن زیستگاه، کم بودن برد زیستگاهی و عمر کم خلیج‌فارس، و استرس‌های وارده به آنها به‌خصوص پس از رخدادهای سفیدشدگی مرتبط باشد که جای مطالعات بیشتر در آینده دارد.
دوره ۱۱، شماره ۵۲ - ( مهر و آبان ۱۴۰۲ )
چکیده
در فرایند مدرنیته شدن جوامع، بسیاری از عناصر فرهنگی، نقش‌ها و ساختارهای اجتماعی دچار تغییر و دگرگونی می‌شوند. این دگرگونی‌ها با توجه به فرم و ساختار جوامع، نوع و نقش عناصر و شیوۀ رویارویی و نوع درکِ نقش‌های اجتماعی از ماهیت مدرنیته، متفاوت شکل میگیرند. جامعه ایلی بختیاری با ساختاری کاملاً سنتی و بهعنوان بخشی از ساختار جامعه ایرانی در دهه‌های اخیر مسیر تحول و دگرگونی را با سرعت سپری میکند که این تغییرات در ساختارهای مختلف ایلی و طایفه‌ای، خانوادگی، انواع روابط میان نقش‌های اجتماعی، آداب و سنن و به‌شکل فراگیر، تمامی عناصر فرهنگی خود را نشان می‌دهد. برای بررسی جامعه‌شناختی این تغییرات علاوه بر مطالعات و پژوهش‌های میدانی، با نگاهی به ادبیات و هنر بهعنوان آینه تمام‌نما از فرهنگ عامه جامعه مورد بررسی، میتوان به نتایج قابل توجهی دست یافت. در پژوهش حاضر با شیوۀ تحلیل محتوا، دو فیلمنامه اسکی‌باز و یارِ دوازدهم به کارگردانی فریدون نجفی از منظر جامعه‌شناسی آنتونی گیدنز۱ و براساس چهار مؤلفه‌ای که گیدنز برای سنت‌ها ذکر میکند، مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مولفه‌های چهارگانه سنت از دیدگاه گیدنز در دو فیلمنامه اسکی‌باز و یارِ دوازدهم دیده میشود. سنت‌ها در میان مردمان بختیاری نه‌تنها ازبین نرفتهاند، بلکه نگهبانانی دارند که حافظ آنها هستند. این سنّتها طبق نظر گیدنز به‌صورت دسته‌جمعی برگزار می‌شوند و به نوعی با هویّت افراد (ایل بختیاری) پیوندی ناگسستنی دارند و در حوزه‌های مختلف تکرار و بازتکرار می‌شوند.
غلامعلی اکبرزاده چماچایی، فرشته سراجی، هادی کوهکن، سیامک بهزادی، محمد درویشی، سیده لیلی محبی نوذر،
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
در این تحقیق اثرات احتمالی ناشی از فعالیت پرورش ماهی سی باس آسیایی (Lates calcarifer) در قفس بر ساختار جمعیتی فیتوپلانکتون ها در محدوده استقرار قفس های واقع در جزیره قشم مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از آب در سه ایستگاه بصورت ماهانه طی یک دوره پرورش شش ماهه از ماه مهر لغایت اسفند سال ۱۳۹۷ صورت گرفت. نتایج نشان دادکه فراوانی کل جمعیت فیتوپلانکتون ها در محل استقرار قفس ها نسبت به ایستگاه شاهد از افزایش معنی داری برخوردار بوده است (P<۰,۰۵). در آب های مجاور محل استقرار قفس های پرورش ماهی سطح تروفیکی در حالت مزوتروف بالا (۵<)، خطر یوتریفیکاسیون (۴<) و ضریب کارآیی تروفیک بالا بوده است. بر اساس نتایج حاصل از آزمون سیمپر از بین ۴۱ جنس شناسایی شده ، جنس Sp. Noctiluca (در محل استقرار قفس ها) با فراوانی نسبی ۳۷/۸۲ درصد و درصد مشارکت ۸/۲۱ صدم درصد در فصل پاییز از شکوفایی بالا و سپس جنس های Chaetoceros sp. ، Nitzschia sp. و Coclodinium sp. بترتیب با فراوانی نسبی کمتر از ۱۰ درصد در عدم تشابه ساختار جمعیتی فیتوپلانکتون ها بین ایستگاهها نقش بسزایی داشته اند. بطورکلی در این مطالعه اثرات ناشی ازفعالیت های مربوط به پرورش ماهی بر ساختار جمعیتی فیتو پلانکتون ها بی اثر، ولی باعث افزایش برخی از جنس ها، مواد مغذی قابل دسترس، سطح تروفی، احتمال رخداد شکوفایی مضر جلبکی در محل استقرار قفس ها گردیده است.
امید شایان فر، مهدی قدرتی شجاعی، سیامک بهزادی،
دوره ۱۲، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی اهمیت نسبی مواد آلی Avicennia marina در تغذیه ماهی Ilisha melastoma در ذخیرهگاه زیستکره حرا؛ با رویکرد ایزوتوپهای پایدار بود. سه منبع غذایی اولیه شامل برگ درخت حرا، میکروفیتوبنتوزها و ذرات آلی معلق مورد بررسی ایزوتوپی قرار گرفتند.نمونه‌ها به گازهای خالص و ساده‌ای مانند CO۲ و N۲ تبدیل می‌شوند. سپس نسبت‌های ایزوتوپی با یک استاندارد اندازه‌گیری شده مقایسه کرده و میزان دقیق ایزوتوپ تشکیل شده نمونه بدست می‌آید. در این پژوهش، نمونه‌گیری‌ها به صورت فصلی در مرداد ماه فصل تابستان و نیز بهمن ماه فصل زمستان سال ۱۳۹۹ در بوم‌سازگان مانگروی بندر خمیر استان هرمزگان انجام گرفت. در فصل تابستان، میانگین ایزوتوپ پایدار کربن منابع غذایی اولیه از ۲۸/۰۷- واحد در هزار برای برگ درخت حرا تا ۱۳/۵۸- واحد در هزار برای میکروفیتوبنتوزها در نوسان بود. این میانگین در فصل زمستان، از ۲۸/۰۵- واحد در هزار برای برگ درخت حرا تا ۱۳/۵۴- واحد در هزار برای میکروفیتوبنتوزها به دست آمد. میانگین ایزوتوپ پایدار نیتروژن منابع غذایی اولیه در فصل تابستان از ۱/۴۴ واحد در هزار برای میکروفیتوبنتوزها تا ۱۰/۷۲ واحد در هزار برای ذرات آلی معلق در نوسان بود. در فصل زمستان، این میزان از ۲/۲۵ واحد در هزار برای میکروفیتوبنتوزها تا ۸/۱۰ واحد در هزار برای ذرات آلی معلق محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد که در فصل تابستان، ذرات آلی معلق با ۶۳ درصد و در فصل زمستان، میکروفیتوبنتوزها با ۴۵ درصدبیشترین نقش را در تامین غذای مورد نیاز ماهی شمسک کوچک ایفا می‌کنند.
شیوا آقاجری خزایی، رضا دهقانی، آرش حق شناس، غلامعلی اکبرزاده چماچایی، سیامک بهزادی، محمد درویشی،
دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
.مطالعه حاضر در جهت کسب اطلاعات لازم از وضعیت، تنوع، فراوانی و پراکنش بزرگ بی‌مهرگان کفزی آبهای مناطق ساحلی در استان هرمزگان و بررسی وضعیت چرای ماهیان کفزی از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی پی‌ریزی شده است. بدین منظور نمونه‌برداری در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و هر سال یک‌بار در فصل پاییز انجام شد. در این تحقیق درمجموع تعداد ۱۲۵ جنس و ۱۰۴ گونه متعلق به ۸۵ خانواده، ۳۱ راسته، ۹ رده و ۷ شاخه از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی شناسایی شدند. بررسی رده‌های شناسایی‌شده نشان داد که سخت‌پوستان (Malacostraca) بیشترین فراوانی را در تمامی ایستگاه‌های نمونه‌برداری شده دارا است. به‌منظور دستیابی به وجود رابطه احتمالی بین پراکنش و یا تنوع بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی با پراکنش و فراوانی سپر‌ماهیان، آزمون CCA انجام پذیرفت. محتویات معده سپر‌ماهیان موردبررسی قرار گرفتند. در محتویات معده Maculabatis randalli سخت‌پوستان (۲۵/۹۳ IRI%) بیشترین میزان را داشتند. این الگوی تغذیه‌ای برای دو گونه Himantura walga و M. gerrardi نیز تکرار شد با این تفاوت که دوکفه‌ای‌ها (Bivalvia) در گونه M. gerrardi در مرحله اول اهمیت قرار گرفتند (۳۳/۳۱ IRI%). همچنین تجزیه‌وتحلیل سطح تغذیه‌ای برای هر سه گونه انجام شد که نشان می‌دهد هر سه گونه در دسته شکارچیان میانه در زنجیره غذایی قرار دارند که در این خصوص جایگاه مشترکی داشتند. با توجه به نتایج، برخی از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی شناسایی‌شده در این پژوهش ارتباط معنیداری با ماهیان کفزی دارند که بررسی نحوه ارتباط دقیق آنها نیاز به مطالعات بیشتر دارد.
محمد درویشی، محمد مومنی، سیامک بهزادی، علی سالارپوری، شیوا آقاجری خزایی،
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
ماهی یال اسبی سربزرگ یکی از گونه‌های مهم اقتصادی خلیج‌فارس و دریای عمان است. تنظیم الگوی برداشت مناسب و پایدار یک ذخیره مستلزم تعیین برخی از خصوصیات زیستی از جمله تولیدمثل است. به همین منظور داده‌های موردنیاز مربوط به روشهای مختلف صید از فروردین تا اسفندماه ۱۳۹۸ از شش تخلیه گاه اصلی صید در استان هرمزگان (بندر پارسیان، بندر کنگ، جزیره قشم، بندرعباس، بندر سیریک و بندر جاسک) در جمع‌آوری گردید. در تشخیص مراحل جنسی از کلید ۵ مرحله‌ای رسیدگی جنسی در سطح ماکروسکوپی استفاده شد. در تعیین فصل تخم‌ریزی از شاخص رسیدگی جنسی و مقایسه آن در ماه‌های مختلف بهره‌گیری شد. کمترین شاخص رسیدگی جنسی ماهیان ماده در شهریورماه (۲/۱) قرار داشت. بیشترین شاخص رسیدگی جنسی ماهی نر در آذرماه با مقدار ۱/۳ و پس‌ازآن در اردیبهشت‌ماه ۶/۲ تعیین گردید. بررسی شاخص رسیدگی جنسی و مراحل باروری، دو دوره تخم‌ریزی اصلی در اواسط فصل بهار و اواخر فصل پاییز را نشان داد. در تمامی ماه‌های سال مراحل جنسی مختلف دیده شد که نشان‌دهنده استراتژی تخم‌ریزی چندگانه در این ماهی بود. در طی ماه‌های مختلف تفاوت‌های معنیداری در نسبت جنسی مشاهدهگردید، اما در طی بررسی حاصل و درمجموع بین نسبت جنسی ماده: نر در نسبت قابل‌انتظار ۱:۱ تفاوت معنیداری مشاهده نگردید. طول بلوغ جنسی این گونه ۷/۷۸ سانتیمتر طول کل به‌دست آمد. لازم است جهت حفط ذخایر این گونه تمهیداتی جهت ممنوعیت صید آن در فصول تخم‌ریزی اعمال گردد.
محسن صفائی، فائزه ایزدی فر، سیامک بهزادی،
دوره ۱۳، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
صفات اندازشی و شمارشی گونه های غالب زمین کن ماهیان (زمین کن دم نواری Platycephalus indicus، زمین کن خال باله Grammmoplites suppositus و زمین کن زبر Grammoplites scaber) که به عنوان صید ضمنی میگو و همچنین در صید مشتاهای شهر بندرعباس به دام افتاده بودند، طی ۱۸ ماه از فروردین ۱۴۰۱ تا مهر ۱۴۰۲ مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع ۱۹ ویژگی اندازشی و ۶ ویژگی شمارشی آنها ثبت شد. میانگین طول کل و وزن ماهی ها به ترتیب در گونه P.indicus (۹/۲±۶/۲۳) سانتیمتر، (۴/۷۸±۹/۹۹) گرم و در گونه G.suppositus (۷/۶±۴/۲۰) سانتیمتر، (۷/۳۳±۴/۶۷) گرم و همچنین در گونه G.scaber (۹/۵±۲/۱۸) سانتیمتر ، (۲/۰±۱۷/۳۱) گرم بود. گونه P.indicus دارای بیشترین میزان در بین همه صفات اندازشی اندازه گیری شده (به جز ارتفاع سر، ارتفاع بدن و ارتفاع سر در ناحیه چشمی) و کمترین آن (به جز طول سر و ارتفاع باله مخرجی) در گونه G.scaber بودند. در بررسی صفات شمارشی نیز بیشترین و کمترین تعداد خار آبششی نیز به ترتیب در گونه های G.suppositus و G.scaber بود. تعداد شعاع های باله سینه ای نیز در گونه G.suppositus بیشترین تعداد و کمترین آن در P.indicus مشاهده شد. سه گونه مورد مطالعه در گروه های سنی مختلف، اختلاف معنی داری بین پارامترهای مختلف اندازشی و شمارشی (به جز تعداد شعاع های باله پشتی اول) نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد تجزیه و تحلیل صفات اندازشی و شمارشی به عنوان ابزار مفیدی برای تفکیک گونه های زمین کن ماهیان مورد مطالعه در این تحقیق می باشد.
علی سالارپوری، سیامک بهزادی، رضا دهقانی، مسلم دلیری، محمد مومنی، محمدصدیق مرتضوی،
دوره ۱۳، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
وضعیت ماهیان در محل پیش بینی شده برای استقرار زیستگاه های مصنوعی در خلیج غربی و شرقی جاسک در زمستان ۱۴۰۲ و بهار ۱۴۰۳ بررسی شد. نمونه برداری ها به دو روش گوشگیر و گرگور در ۴ ایستگاه واقع در خلیج غربی و خلیج شرقی جاسک در عمق ۱۰ تا ۳۰ متر انجام شد. در این تحقیق، در مجموع ۶۸ گونه آبزی( ۶۰ گونه ماهی، ۵ گونه خرچنگ، ۲ گونه صدف و ۱ گونه میگو) نمونه برداری و ثبت شد. از این بین گوازیم دم رشته ای(۶/۳۲ درصد) بیشترین فراوانی را داشت، گونه های حسون معمولی(۶/۱۲ درصد)، گواف بدون رشته(۵/۱۲ درصد)، شمسک بزرگ(۸/۹ درصد)، سارم آرواره کوتاه(۴/۶ درصد)، کوترمواج(۱/۴ درصد)، گیش کاذب(۶/۲ درصد)، مارماهی (۲ درصد)، سنگسر معمولی(۹/۱ درصد)، شوریده معمولی(۶/۱ درصد) در رتبه های بعدی قرار داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد تنوع و ترکیب ماهیان وابسته به مناطق صخره ای در خلیج جاسک ضعیف می باشد و از نظر نوع گونه های مورد انتظار مستعد استقرار زیستگاه های مصنوعی به نظر می رسند. آنالیز تشابه نشان داد که ماهیان نمونه برداری شده توسط گوشگیر کاملا متمایز از ماهیان نمونه برداری شده به روش گرگور بودندکه احتمالا بخاطر تفاوت در منطقه اثر روش گوشگیر و گرگور می تواند باشد.در این تحقیق مشخص شد که جمعیت گونه های وابسته به زیستگاه های مصنوعی مثل هامورمعمولی، سرخومعمولی و شعری ماهی در منطقه جاسک در ترکیب صید نسبتا کم بود و عمدتا زیر اندازه طول بلوغ بودند، به نظر می رسد ذخایر این گروه از ماهیان نیازمند به بازسازی می باشند.
سیامک بهزادی، علی سالارپوری، هادی کوهکن، محمد درویشی، سجاد پورمظفر، فرشته سراجی،
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
استفاده از زیستگاه مصنوعی یکی از راه‌های بازسازی ذخایر ماهیان بوده، که مطالعه دانه‌بندی رسوبات بستر و مواد جامد محلول از مولفه های مهم در مبحث مکان‌یابی آنها میباشد. بدین منظور در هر یک از دو حوضه شرقی و غربی خلیج شهر جاسک، سه ایستگاه با سه تکرار در اعماق ۱۸ متر انتخاب، و بافت بستر توسط دستگاه نمونه‌برداری گرب مدل ون-وین با سطح مقطع ۰۴/۰مترمربع، و از تله‌هایرسوب‌گیربا قطر ۳۵/۱۲ سانتی‌متربرای مطالعه مواد جامد محلول،در فصول تابستان و زمستان ۱۴۰۲، استفاده شد.کمینه مواد جامد محلول با میانگین و انحراف معیار۴۶/۰±۹/۲۵(میلیگرم بر لیتر)،(ایستگاه چهارم، حوضه شرقی، زمستان ۱۴۰۲)، و بیشینه آن با ۶۲/۰±۳۹/۳۶(میلیگرم بر لیتر)،(ایستگاه سوم، حوضه غربی، تابستان ۱۴۰۲)، برآورد گردید. از آنجائیکه دو مولفه مورد مطالعه، در انتخاب محل استقرار سازه‌ها دارای همبستگی شدید بوده نمی‌توان اهمیت هر یک را جداگانه در نظر گرفت، اما در وهله اول استحکام بستر(دانه‌بندی) مهمترین فاکتور در استقرار سازه‌ها بوده که موفقیت اکولوژیکی و بیولوژیکی اجتماعات نشست یافته و آبزیان متحرک (آینده زیستی) و همچنین آینده خود سازه‌ها (غیر زیستی)، بدان متکی میباشد، و مواد جامد محلولمی‌تواند در مراحل بعدی اهمیت قرار گیرد. بنابراین، در حالیکه هیچ عدد "ثابتی"، از مواد جامد محلول و دانه‌بندی رسوبات بستر برای معرفی بهترین مناطق جهت استقرار سازه‌ها در خلیج جاسک نتیجه‌گیری نگردید، با توجه به داده‌های بدست آمده و بر اساس دامنه "بهینه" این مولفه ها، یک پهنهدر حوضه غربی، و دو پهنه در حوضه شرقی بهعنوان مناطق بهینه استقرار سازه‌ها معرفی می‌گردد.
دوره ۱۵، شماره ۲ - ( خرداد و تیر ۱۴۰۳ )
چکیده
تقابل فرهنگ «خودی» و «دیگری» در اسناد آموزشی ، به‌ویژه دروس ادبی مربوط به رشتۀ زبان فرانسه در دانشگاه‌های ایران، امری طبیعی است و نیاز به رویکردی میان‌فرهنگی که بتواند دانشجویان را در فضایی بینافرهنگی، تعدیل‌شده و به دور از شوک فرهنگی قرار دهد، ایجاد کرده است. با توجه به اینکه راهبردهای عاطفی ـ اجتماعی ، با تکیه بر تفاوت‌های فردی، تلاش دارند تا زبان‌آموزان را در فرایند یادگیری کمک و روند آموزش زبان را تسهیل کنند، هدف این پژوهش، ارائۀ روشی کاربردی به‌منظور پیوند بیشتر ادبیات و آموزش زبان فرانسه از طریق فعال کردن ظرفیتهای حسّی ـ هیجانی و به‌‌کارگیری راهبردهای عاطفی ـ اجتماعی نزد دانشجویان و علاقه‌مند کردن آنان به محتوای ادبی (شعر) است. همچنین، جامعۀ آماری تحقیق، شامل ۱۱۰ نفر از دانشجویان زبان فرانسه در ترم آخر مقطع کارشناسی، در دو گرایش ادبیات و ترجمه در دانشگاه‌های مختلف ایران است که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. ازاین‌رو، با طراحی پرسش‌نامه‌ای محقق‌ساخته و در ۲۰ سؤال ۵ گزینه‌ای، ابتدا در قالب پیش‌آزمون، میزان استفادۀ دانشجویان از راهبردهای عاطفی ـ اجتماعی و علاقه‌مندی‌شان به شعر را سنجیدیم. سپس، طی یک دورۀ آموزشی مجازی و تعامل‌محور (درمجموع به مدت ۵۰ ساعت) به آموزش میان‌فرهنگی پرداختیم. در ادامه نیز، از فراگیران، پس‌آزمون به عمل آمد. براساس نتایج آزمون تی (T test)، میتوان چنین استنباط کرد که اختلاف معناداری بین میانگین دانشجویان در پیش‌آزمون و پس‌آزمون در زمینۀ استفاده از راهبردهای عاطفی ـ اجتماعی و علاقه‌مندی به محتوای ادبی (شعر)، دیده شده است.
دوره ۱۵، شماره ۵۹ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی تطبیقی درونمایه داستانهای کودکانه احمدرضا احمدی و مگان مک دونالد۱ دو نویسنده کودک ایران و جهان برای بررسی شیوه ارائه درونمایه، تناسب درونمایه با ویژگی مخاطب کودک و نگرش نویسندگان نسبت به کودک برای دست یافتن به نقاط ضعف و قوت نویسندگان در انتخاب و پردازش مناسب درونمایه داستانهای کودک است. روش تحقیق به صورت کتابخانهای و تحلیل محتوا است. درونمایه داستانهای دونالد درباره مسائلی چون کنجکاوی و افزایش میزان اطلاعات کودک درباره خود و خودباوری کودک برای حفظ و نجات محیط زیست و... است و درونمایه داستانهای احمدی مسائلی چون پرسشگری کودک راهی برای شناخت بهتر جهان، افسردگی و اندوه ناشی از تنهایی و تأثیر آن در مخاطب کودک، غنیمت شمردن فرصتها و لحظات زندگی و ... را بیان میکند. این مقایسه نشان داد که کودک در داستانهای دونالد خودباوری و اعتماد به نفس زیادی دارد به طوری که میخواهد دنیا را نجات دهد؛ اما کودک در داستانهای احمدی در مقایسه با کودک داستانهای دونالد، خودباوری کمتری دارد. دونالد در قالب حوادث شاد و هیجان‌انگیز داستان توانسته است گوشهای از توانمندی، علایق و دنیای کودکان را به نمایش بگذارد.
دوره ۱۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
هدف: با توجه به اینکه واکسن موثری علیه ویروس هپاتیت B(HBV) وجود دارد، شیوع جهانی عفونت با این ویروس کاهش چشمگیری پیدا نکرده است.HBV برخلاف بسیاری از ویروسهای بیماری زا در انسان قابلیت کشت در آزمایشگاه را ندارد. اما ترانسفکشن سلولهای کبدی با منشا انسانی بوسیله پلاسمید کد کننده ژنوم کامل HBV می تواند منجر به تولید ویروس عفونی گردد. در صورت راه اندازی و بهینه سازی کشت سلولی، تکثیر ژنوم ویروس در این سلولها را می توان با استفاده از PCR تشخیص داد، همچنین ترشح آنتی ژن سطحی ویروس بوسیله الایزا قابل اندازه گیری است. ژنهای القاء کننده اینترفرون(ISGs) در پاسخ به درمانHBV با داروی اینترفرون آلفا بیان می شوند، در نتیجه اندازه گیری این ژنها می تواند در موارد عدم پاسخ دهی به این دارو موثر باشد. در نتیجه در مطالعات دارویی علاوه بر تشخیص اثر ماده مورد نظر بر شاخصهای ویروسی، با سنجش ISG ها می توان اثر دارو را نیز در فعال سازی ایمنی ذاتی علیه HBVمورد بررسی قرار داد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه ترانسفکشن سلولهای کبدی Huh-۷ بوسیله پلاسمید pCH-۹/۳۰۹۱ انجام شد و سپس بیان HBsAg و همچنین تولید mRNA های ویروسی مورد بررسی قرار گرفتند. علاوه بر این با استفاده از آغازگرهای شناسایی کننده ISG ها، روش شناسایی آنها راه اندازی و بهینه سازی شد. نتایج: سلولهای Huh-۷ از تکثیر HBV حمایت می کنند. انجام الایزا بر روی مایع رویی سلولها بیشترین میزان HBsAg را در ۷۲ ساعت پس از ترانسفکشن تایید می کند. با استفاده از آغازگرهایی که برای نواحی S و pg/pC طراحی شده، رونویسی و تکثیر ژنوم ویروس نشان داده شد. نتایج PCR با استفاده از پرایمرهای ISG بر روی سلولهای ترانسفکت شده با پلاسمید ویروسی نشان داد که ممکن استHBV در بالا بردن میزان ISG ها در سلولهای Huh-۷ نقشی نداشته باشد. نتیجه‌گیری: یافته ها نشان داد این سیستم می تواند راه حلی باشد در جهت مطالعه بر روی عملکرد ژنوم ویروس، آزمایش دارو ها و واکسنهای جدید و همچنین بررسی مکانیسم های مقاومتهای دارویی که در حال حاضر پاسخ به داروهای کنونی از جمله اینترفرون آلفا را با مشکل مواجه نموده است.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۶ - ( مهر ۱۴۰۰ )
چکیده
استفاده از داروهای آنتیبیوتیکی با مشکلاتی نظیر عوارض جانبی ناخواسته و مقاومت دارویی همراه است و کمبود داروهای ضدمیکروبی جدید و طبیعی که دارای اثرات جانبی کمتری نسبت به آنتیبیوتیکها هستند احساس میشود. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات ضدباکتری عصاره هیدروالکلی پوست لیموترش علیه تعدادی از سوشهای استاندارد باکتریهای گرم منفی و گرم مثبت میباشد. غلظتهای ۲۵، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم بر میلیلیتر از عصاره استخراج شده به روش پرکولاسیون به منظور بررسی اثرات ضدباکتریایی تهیه و با استفاده از روش انتشار چاهک علیه ده گونه مختلف از باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی بررسی شد، سپس حداقل غلظت مهارکنندگی رشد باکتری (MIC) و حداقل غلظت کشندگی باکتری (MBC) به روش رقت در لولهای ارزیابی شد. عصاره الکلی پوست لیموترش بصورت وابسته به دوز، سبب افزایش معنیداری در قطر هاله ممانعت از رشد باکتریها بویژه باکتریهای گرم مثبت در مقایسه با گرم منفی گردید (۰۵/۰ >p). در غلظت ۲۰۰ میلیگرم بر میلیلیتر حداکثر و حداقل قطر هاله عدم رشد به ترتیب مربوط به استرپتوکوکوس پیوژنز برابر با ۲۰ میلیمتر و سالمونلا تیفیموریوم برابر با ۱۲ میلیمتر بود. روشهایMIC و MBC هم بیشترین اثر را برروی استرپتوکوکوس پیوژنز و کمترین اثر را بر روی اشریشیاکلی و سالمونلا تیفیموریوم داشت. عصاره پوست لیموترش دارای اثرات ضدمیکروبی قابل ملاحظهای میباشد که میتواند به عنوان جایگزینی مناسب برای آنتیبیوتیکهای سنتزی که مقاومت میکروبی به آنها روز به روز در حال افزایش است، بکار رود.
دوره ۲۰، شماره ۸ - ( مرداد ۱۳۹۹ )
چکیده
لوله گردابه‌ای یکی از سیستم‌های سرمایشی بسیار پرکاربرد در صنعت است. بررسی تاثیر کلیه متغیرهای ورودی بر اختلاف دمای خروجی سرد در حالت آزمایشگاهی، زمان‌بر و پرهزینه است. به همین منظور در کار حاضر سعی شده تا با استفاده از روش سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی تاثیر کلیه متغیرهای ورودی بر اختلاف دمای هوای خروجی سرد و هوای ورودی، مدل‌سازی و پیش‌بینی شود. روش سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیقی، با سه ساختار سیستم استنتاج فازی به‌نام‌های الگوریتم خوشه‌بندی کاهشی، خوشه‌بندی اختیاری و منقطع‌سازی شبکه‌ای با چهار نوع تابع عضویت ورودی مثلثی، گاوسی، زنگوله‌ای و شبه‌پی طراحی شد. برای آموزش و آزمون مدل، از ۳۲۶ داده آزمایشگاهی استفاده شد. مقایسه مدل‌های توسعه‌یافته با استفاده از پارامترهای آماری ضریب همبستگی، میانگین انحراف نسبی مطلق، انحراف استاندارد و خطای مربع میانگین ریشه همراه با تابع مطلوبیت کلی انجام شد. نتایج نشان داد که الگوریتم منقطع‌سازی شبکه‌ای با تابع عضویت ورودی نوع شبه‌پی با دارابودن بیشترین مقدار ضریب همبستگی و کمترین مقدار خطای مربع میانگین ریشه برای داده‌های آزمون با مقادیر ۰/۹۹۷۵ و ۰/۴۱۹۹ و مقدار تابع مطلوبیت کلی۰/۷۱ بهترین روش برای پیش‌بینی اختلاف دمای خروجی سرد است. با استفاده از روش فوق، بهینه‌ترین حالت عملکرد لوله گردابه‌ای جهت کاربردهای صنعتی استفاده از ۳ یا ۶ عدد نازل، محدوده فشار ۰/۵۵ تا ۰/۶ مگاپاسکال و زاویه نازل ۲۰ تا ۳۰درجه و جهت کاربردهای آزمایشگاهی تعداد ۶ نازل، محدوده فشار ۰/۵۵ تا ۰/۶مگاپاسکال و زاویه نازل ۲۵ تا ۳۵درجه به‌دست آمد.
