---

در این مطالعه ایمنی­زایی واکسنچندظرفیتی استرپتوکوکوزیس/لاکتوکوکوزیس و یرسینیوزیس در ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در مزرعه بررسی شد. ۹۰۰ ماهی با میانگین ۵±۵۰ گرم به سه تیمار و سه تکرار) تیمار تزریقی، تیمار غوطه‌وری و گروه شاهد) تقسیم شدند. ماهیان به مدت ۶۰ روز نگهداری و نمونه برداری در روزهای ۳۰ و ۶۰ انجام شد. سپس ماهیان به مدت ۱۴ روز با سه باکتری استرپتوکوکوس اینیایی، لاکتوکوکوس گارویه و یرسینیا راکری به صورت جداگانه به چالش کشیده شدند. نمونه­برداری برای ارزیابی فعالیت لیزوزیم، کمپلمان، عیار آنتی­بادی و نرخ بقا صورت پذیرفت. نتایج حاکی از افزایش معنادار فعالیت لیزوزیم و کمپلمان سرم در روزهای ۳۰ و ۶۰ نمونه­برداری در گروه­های واکسینه نسبت به گروه شاهد افزایش بود (P<۰,۰۵). عیار آنتی­بادی علیه استرپتوکوکوس اینیایی، لاکتوکوکوس گارویه و یرسینیا راکری در روزهای ۳۰ و ۶۰ نمونه­برداری در گروه­های واکسینه افزایش معناداری را نسبت به گروه شاهد داشت (P <۰,۰۵).درصد بقای نسبی پس از ۱۴ روز چالش با استرپتوکوکوس اینیایی، لاکتوکوکوس گارویه و یرسینیا راکری در گروه تزریقی به ترتیب (۷۰، ۶۰ و ۶/۷۶٪) بود که نسبت به گروه شاهد معنادار بود (P<۰,۰۵). همچنین درصد بقای نسبی در گروه غوطه­وری با استرپتوکوکوس اینیایی، لاکتوکوکوس گارویه و یرسینیا راکری به ترتیب (۳۰، ۶/۳۶ و ۳/۵۳%) بودکه فقط در گروه غوطه­وری با استرپتوکوکوس اینیایی معنادار بود (P<۰,۰۵). به طور کلی می­توان نتیجه گرفت که استفاده از واکسن چندظرفیتی به روش تزریقی و غوطه­وری اثرات قابل توجهی بر ایمنی و میزان بقای قزل­الای رنگین کمان دارد. با این حال، روش تزریق موثرتر و مناسب­تر از روش غوطهوری است.