۱۸ نتیجه برای علیایی
سیده رویا علیایی، عیسی شریف پور، علیرضا ریاحی بختیاری،
دوره ۳، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده
تأثیر ترکیب نفتی پایرن بر اندامهای آبشش، کلیه و کبد ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) با قرار دادن ۳۰ عدد ماهی (۱۰± ۱۴۰ گرم) در غلظتهای تحت کشنده ۱۰، ۵۰ و ۱۰۰ میکروگرم در لیتر در یک دوره ۳۵ روزه بررسی شد. از بافتهای آبشش، کلیه و کبد ماهیها نمونهبرداری و در محلول بوئن تثبیت شدند. سپس نمونهها مطابق روش استاندارد بافتشناسی آبگیری، شفافسازی و پارافینه شده و با استفاده از میکروتوم از آنها مقاطع میکروسکوپی تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفتند. آسیبهای بافتی عمده در آبشش شامل، پرخونی، هایپرپلازی، S شکل شدن، چماقی شدن تیغهها و در غلظتهای ۵۰ و ۱۰۰ µg/l، همجوشی و نکروز تیغههای آبششی مشاهده گردید. در بافت کبد واکوئولاسیون سلولهای کبدی، پرخونی سینوزوئیدها، حضور ماکروفاژهای حاوی هموسیدرین و در غلظتهای ۵۰ و ۱۰۰ µg/l سلولهای کبدی حاوی هستههای پیکنوزه، کاریولیز شده و نکروزه مشاهده شدند. در بافت کلیه در غلظت۱۰ µg/l، کستهای ادراری، پرخونی، دژنره شدن توبولها و در غلظتهای ۵۰ و ۱۰۰ µg/l ماکروفاژهای حاوی هموسیدرین، دژنره شدن توبولها با شدت بیشتر و نکروز در بخشهای مختلف مشاهده گردید. نتایج بیانگر آثار منفی پایرن بر هوموستازی، سلامت ماهی و فعالیت اندامهای حیاتی بهواسطه تغییرات بافتشناسی میباشد که در بلند مدت و غلظتهای بیشتر اثرهای شدیدتری را بهوجود میآورد.
دوره ۸، شماره ۲۹ - ( بهار ۱۳۹۴ )
چکیده
اثر خلاقانه، محصول تعامل تنگاتنگی است که میان بخش ناخودآگاه و خودآگاه ذهن برقرار می-شود. هنرمند به واسطهی دادههای انتزاعی و ذهنی به درک شهودیِ بدیعی از جهان پیرامون نائل میگردد و با یاری ابزارها و اسلوبهای از پیش آموخته، اثر هنری شکل میگیرد. در این مجال، قصد اصلی رسیدن به الگویی برای نقد تکوینی اثر هنری است. چه ساحتهایی در شکلگیری اثر هنری تأثیرگذار هستند؟ هر یک از ساحتهای مورد نظر چه مؤلفههای جزئیتری در خود دارند؟ به دلیل وسعت بحث، نظریه «ناخودآگاه» فروید به عنوان دیدگاه نظری مقاله انتخاب شده است. یافته-های نظری نشان میدهند، فرآیند خلق اثر توسط هنرمند محصول سه تاریخ متفاوتی است که به صورت توامان در ذهن وی اندوخته میشوند و با توجه به هر یک، امور مقدماتی معیّنی تکوین می-یابد. تاریخ جهان پیرامون مؤلف، که ناخودآگاه جمعی و خودآگاه جمعی را شکل میدهد. تاریخ هنر که اهمیت خود را در خوانشهای بینامتنی آشکار میکند و تاریخ شخصی هنرمند که خودآگاه و ناخودآگاه فردی وی را ایجاد کرده و نقش به سزایی در تکوین «فردیبودنِ» متن هنری دارد. در حقیقت این مقاله قصد دارد با نگاهی روانکاوانه به نظریاتی که با سه تاریخ فوقالذکر مرتبط هستند، یک مدل از فرآیند تکوین اثر هنری به دست دهد.
دوره ۹، شماره ۲ - ( خرداد و تیر ۱۳۹۷ )
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی و مقایسۀ فضاهای واکهای در کودکان سالم و کودکان مبتلا به سندرم داون است. به این منظور از ۶ کودک سالم و ۶ کودک بیمار خواسته شد تا ۳۶ کلمۀ تک هجایی CVC را سه مرتبه تکرار کنند. همخوانهای آغازه و پایانۀ این کلمات یکسان و متشکل از انسدادیهای واکدار و
بیواک [p,b,t,d,k,g] است. صدای این افراد توسط نرمافزار پرت (نسخۀ ۲۴. ۲. ۵) ضبط شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. سپس، برای هر واژه یک شبکۀ متنی ساخته شد و مقادیر بسامد سازۀ اول و بسامد سازۀ دوم واکهها در این دو گروه اندازهگیری و مقایسه شد. نتایج گویای آن هستند که بیماران مبتلا به سندرم داون واکههای پیشین را در جایگاهی پسینتر و واکههای پسین را در جایگاهی پیشینتر از کودکان سالم تولید میکنند. دامنۀ گستردگی واکهها در این بیماران بسیار محدودتر از کودکان عادی است و تمامی واکهها به مرکز فضای واکهای تمایل دارند. در افراد مبتلا به این سندرم بسامد سازۀ اول واکههای [u,i,e] بیشتر از مقادیر آن در افراد سالم است. خلاف آن، بسامد سازۀ اول واکههای [ɑ,æ,o] در افراد سالم بیشتر است. بررسی بسامد سازۀ دوم واکهها نیز گویای آن است که خلاف واکههای [æ,e,i]، بسامد سازۀ دوم واکههای [ɑ,u,o] در این بیماران بیشتر است.
دوره ۱۲، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۱ )
چکیده
دیوارهای برلنی مهارشده با میل مهارهای جانبی در پروژههای زیادی مورد استفاده شده و به عنوان گزینه مناسبی در پایدارسازی دیوارههای گودبرداری های عمیق مطرح شده است. با این وجود، بیشتر پژوهش های انجام شده مربوط به حالت استاتیکی است که تغییر مکان و گسیختگی دیوار در اثر افزایش ارتفاع آن را بررسی کرده است؛ اما رفتار لرزهای این نوع دیوارها به ندرت بررسی شده است. با توجه به افزایش استفاده از سیستم های دیوار برلنی در مناطق لرزهخیز، بررسی رفتار لرزهای این سازه ها اهمیت مییابد. در این پژوهش، به روشی برای بررسی رفتار لرزهای دیوارهای برلنی در بخشی از آبرفت درشتدانه تهران پرداخته شده است.
با توجه به آن که بررسی پایداری لرزهای شیروانیهای خاکی نشان دهنده آن بوده است که روش شبه استاتیکی، رویکردی مناسب و ساده برای معادلسازی تحلیلهای دینامیکی است؛ در این پژوهش سعی شده است برای دیوارهای برلنی، روشی مشابه برای معادل سازی رفتار دینامیکی با در نظر گرفتن یک ضریب شبه استاتیکی برابر پیشنهاد شود. بنابراین سطوح گسیختگی محتمل در تحلیل های دینامیکی و شبه استاتیکی با هم مقایسه شده و با در نظر گرفتن نیروهای وارد بر میلمهارها (مهم ترین عامل پایداری گوه گسیختگی محتمل) به عنوان پایه ی مقایسه، ضریب شتاب افقی معادل زلزله برای مدل ارائه شده است.
دوره ۱۳، شماره ۲ - ( ویژهنامه ۱۳۹۲ )
چکیده
چکیده- آلودگی منابع آب زیرزمینی و به طور کلی خاکها، در سال های نزدیک تبدیل به یکی از جدیترین مشکلات زیست محیطی در سراسر جهان شده است. از مهم ترین این آلوده کنندهها، آلایندههای نفتی و فراوردههایی است که در اثر نشت و تراوش هنگام ذخیرهسازی و یا انتقال، با نفوذ به خاک، منابع آب زیرزمینی را آلوده می کند. توانایی ورود گسترده این ترکیبات به خاکهای زیرسطحی و منابع آب زیرزمینی، بررسی خصوصیات انتشار آن ها را تبدیل به موضوعی مهم کرده است. موفقیت در ارائه طرحی برای احیاء و آلودگی زدایی محلهای آلوده، بستگی به درک رفتار و توانایی پیشبینی انتشار این آلایندهها در خاک دارد. در این مقاله، عوامل مهم و تأثیرگذار بر انتشار آلاینده های نفتی در خاک ها و همچنین سفره های آب زیرزمینی، با استفاده از روش اجزاء محدود (FEM) برای تعیین الگوی انتشار آلودگیهای نفتی در خاک هایی با شرایط مختلف مورد بررسی شده است. با استفاده از این مدل عددی، نمودارهایی کاربردی برای تعیین الگوی کلی انتشار آلودگی های نفتی در خاک ها ارائه شده است. این روش به محققین این امکان را میدهد تا با داشتن مشخصاتی کلی از محیط محل انتشار آلودگی نفتی مانند میزان نفوذپذیری خاک، نوع آلاینده نفتی و شرایط مختلف خاک منطقه و ... تخمینی مناسب از الگوی انتشار آلودگی در خاک داشته باشند.
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده
از نیازهای شهرنشینی مدرن امروزی ساخت تونلهای شهری (مترو و راه) است. بسیاری از این سازهها در محیطهای آبرفتی و سست شهری قرار دارند. در ساخت تونلهای شهری مهمترین معضلی که با آن برخورد می شود نشستهای به وجود آمده در سطح زمین و تأثیر آن بر سازههای سطحی است. علاوه بر این کنترل جابهجاییهای اطراف ناحیه حفاری به منظور تأمین ایمنی سازه تونل از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین تعیین دقیق جابهجاییهای زمین هنگام ساخت تونل از ضروریترین نیازهای پروژه است.
با توجه به اینکه خاک، یک محیط ناپیوسته متشکل از ذرات با اندازههای مختلف است، پس در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از روش اجزاء مجزا که خاک را به صورت ذرات مجزا در نظر میگیرد، آثار پارامترهای هندسی مختلف تونل از قبیل قطر و عمق بر جابهجاییهای زمین بررسی شود.
بنابراین تحلیل دوبعدی استاتیکی تونل با فرض کرنش صفحهای و با استفاده از نرم افزارPFC۲D که بر پایه روش اجزاء مجزا است، انجام شده، که نتایج به دست آمده با نتایج حاصل از نرم افزار PLAXIS۲D که بر اساس روش اجزاء محدود است و همچنین دادههای صحرایی و حل تحلیلی مقایسه شده است. نتایج بیانگر دقت بیشتر روش اجزاء مجزا نسبت به روش اجزاء محدود به خصوص در اعماق سطحی و همچنین مدل سازی بهتر تغییرات سربار است.
دوره ۱۴، شماره ۵ - ( ویژه نامه تابستان- ۱۳۹۳ )
چکیده
جابهجاییهای ناشی از روانگرایی باعث خسارتهای عمدهای به زیرساختها، مانند ساختمانها، پلها، لولههای مدفون و ... میشود. وقتی سطح زمین دارای شیب باشد امکان وقوع پدیده گسترش جانبی در خاکهای روانگرا وجود دارد که باعث جابهجاییهایی تا حد چند متر نیز میشود. با توجه به کاربرد وسیع پیهای شمعی، ایمنی شمعها در زمان زلزله از اهمیت ویژهای برخوردار است. مطالعات پس از وقوع زلزله در خاک روانگرا نشان داده است که هم نیروی ناشی از سازه و هم اندرکنش سینماتیکی بین شمع و خاک نقش مهمی در رفتار مکانیکی شمعها دارد، در نتیجه باید تحلیل براساس اندرکنش شمع – خاک – سازه صورت گیرد. در این پژوهش از روش تفاضل محدود (FDM)، برای بررسی تأثیر ضخامت لایه روانگرا، شیب لایه روانگرا و تراز آب زیرزمینی بر پیهای شمعی استفاده شده است. نتیجه آن است که با افزایش شیب لایه روانگرا، لنگر خمشی ماکزیمم، افزایش مییابد ولی شیب این نمودارها در ترازهای آب پایین (نزدیک به سطح زمین) بیشتر است. این نوع رفتار در نیروی برشی ایجاد شده در شمعها نیز مشاهده شده است.
دوره ۱۴، شماره ۱۵ - ( ويژهنامه سوم ۱۳۹۳ )
چکیده
تقطیر چند مرحلهای، یکی از سیستمهای آب شیرینکن حرارتی است که امروزه به علت بهرهوری انرژی و عملکرد بالا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پیچیدگی فرآیند و سازوکارهای انتقال حرارت متفاوت، این سیستم را از دیگر سیستمهای مانند تبخیر ناگهانی متمایز کرده است. وجود فیلم ریزشی روی ردیفهای افقی دستهلوله اگر چه موجب افزایش انتقال حرارت میشود اما احتمال رسوبگذاری به ویژه در ردیفهای پایینی که ضخامت فیلم کاهش مییابد، را بالا میبرد. تبخیر فیلم ریزشی پدیدهای خودافزا است زیرا کاهش ضخامت فیلم ریزشی و افزایش انتقال حرارت را در پی دارد که آن نیز دوباره منجر به افزایش تبخیر میشود. در کار حاضر یک الگوریتم کاربردی برای طراحی ترموهیدرولیکی و سطوح انتقال حرارت ارائه شدهاست. بر اساس این الگوریتم، توزیع جریان و انتقال حرارت در دستهلوله به صورت عددی شبیهسازی شدهاست. نتایج حل عددی نشان میدهد که بیشترین میزان تغلیظ و احتمال رسوبگذاری، در پیرامون ناحیه ورودی لولههای ردیف آخر رخ میدهد. همچنین توزیع یکنواخت آب تغذیه روی دستهلوله منجر به توزیع غیریکنواخت تولید بخار در طول لولهها میشود. کیفیت بخار داخل لولهها نیز از ورود تا خروج تقریبا به صورت خطی کاهش مییابد در حالیکه سطح عمده هر مقطع از لوله را بخار تشکیل میدهد و فیلم مایع تقطیر شده یک رژیم حلقوی را تجربه میکند. همچنین کاهش کیفیت بخار و عدم تولید بخار یکنواخت، کارایی حرارتی بخشهایی انتهایی لوله را کاهش میدهد.
دوره ۱۶، شماره ۱۱ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
یکپارچهسازی دهانه ورودی با بدنه هواپیما و پشتیبانی بهینه سامانه رانش هواتنفسی توسط دهانه، یکی از چالش برانگیزترین مسائل مرتبط با طراحی هواپیما و کارآیی رانشی است. غیرمنعطف بودن دانش مکانیک سیال از یکسو و قیود عملکردی سیستم هوا تنفسی از سوی دیگر مانع از توسعه و تغییر سریع ساختار دهانه ورودی شده است. یکی از مهمترین قیود هندسیِ تاثیرگذار در طراحی دفیوزر، تغییر شکل بهینه مقطع ورودیِ دهانه از ساختار غیر دایروی در مقطع ورودی به ساختار کاملا دایروی در صفحه کمپرسور است. از آنجایی که یکپارچهسازی دهانه با بدنه هواپیما نیازمند استفاده از مقاطع غیر دایروی در هندسه ورودیِ دهانه است، الگوریتمِ توسعه سطح داخلی دفیوزر بر اساس اتصال مقطع غیردایروی به یک مقطع دایروی و بهینهسازی آن نقش کلیدی در کارآیی گاز-دینامیکی سامانه مکش بازی میکند. این مسئله در دهانه ورودی مافوق صوت بسیار با اهمیتتر است. در این مقاله شیوه طراحی دهانه ورودی با استفاده از روش معکوس در میدان حاصل از شوک در ماخ ۱,۶ ارائه و مدل هندسی حاصل به صورت عددی شبیهسازی شده است. در این روش گوشههای دهانه وردی مستطیلی به گونهای گرد میشوند که تغییری در ساختار شوک مایل سطح تراکمی ایجاد نشود. به عبارت دقیقتر بخش گرد شده نیز جزءی از سطح تراکمی سه بعدی خواهد بود.
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
دهانههای ورودی با ساختارهای پایه دو بعدی، بخش لاینفکی از طراحی سامانههای رانشی مافوق صوت را به خود اختصاص میدهند. در تمامی موتورهای هواتنفسی مافوق صوتِ عملیاتی، دهانه ورودی با استفاده از شوک مایل یا چیدمانی از شوکهای مایل متوالی سرعتِ جریان مافوق صوت دریافتی را کاهش داده و در نهایت شوک نرمال مستقر در گلوگاه جریان به زیر صوت میرساند. در این مقاله، روش عددی به منظور طراحی دهانه ورودی مافوق صوت، برای پرواز در ماخ ۳,۰ بیان، هندسه دهانه ورودی طراحی و در نهایت توسط حل کننده عددی شبیهسازی شده است. طراحی دهانه ورودی در محدوده ماخ ۳ تا ۵ بسیار چالشی است زیرا اثرات ویسکوزیته بر عملکرد رانشی سامانه بسیار محسوس است. دهانه مذکور از نوع تراکم مرکب بوده که با استفاده از ترکیب سه شیب خارجی و دیفیوزر مادون صوت، فشار استاتیک مورد نیاز را تولید میکند. ابعاد دهانه و زوایای بهینه برای بخش تراکم رانشی با استفاده از کد طراحی بدست آمده و صحت طراحی توسط شبیهسازی دقیق عددی مرتبه ۲ با دقت همگرایی ۱۰E-۰۵ اثبات شده است. علاوه بر شبیهسازی کارآیی آیرودینامیکی، مزایا و نواقص اصلی چنین ترکیبی، رشد و توسعه لایهمرزی در روی شیبها و در طول مجرای دهانه ورودی و برهمکنش آن با شوک نرمال و همچنین مدلسازی اثر مکانیزم مکش در گلوگاه به منظور کنترل اثرات لایه کم انرژی جریان، مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت این مقاله ساختاری منسجم از طراحی و شبیه سازی و بررسی اثرات ویسکوزیته در دهانه ورودی مرکب را ارائه کرده است.
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۸-۱۳۹۶ )
چکیده
روش اجزاء محدود هموار، با کاربرد تکنیک هموارسازی کرنش در اجزاء محدود معمولی به وجود آمده است. این تکنیک پیش از آن برای برطرف کردن ناپایداری عددی انتگرالگیری گره ای در روشهای بدون شبکه ابداع شده بود. اجزاء محدود هموار دارای سه گونه اصلی شامل روش مبتنی بر سلول، روش مبتنی بر گره و روش مبتنی بر اضلاع است که تفاوت آنها در نحوه ساخت دامنه های هموارسازی بر اساس شبکه اجزاء محدود اولیه است. انتگرالگیری ماتریس سختی در اجزاء محدود هموار به جای المانها بر روی این دامنه های هموارسازی صورت میگیرد. با توجه به ویژگیهای برجسته، این روش تا کنون در حل مسائل مختلف مکانیک به کار رفته است. در این مقاله، از اجزاء محدود هموار مبتنی بر اضلاع، که نسبت به دو گونه دیگر دارای دقت بالا و سرعت همگرایی بیشتر جواب است، در حل مسائل ژئوتکنیکی تراوش حالت پایدار و نشست الاستیک پی استفاده شده است. پس از مروری بر روابط و معرفی روند کد نویسی، نتایج تحلیلهای انجام شده با استفاده از کد تهیه شده مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده نشان میدهند که کاربرد تکنیک هموارسازی کرنش در اجزاء محدود میتواند با ثابت ماندن تعداد درجات آزادی، دقت این روش را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. این بهبود هم در مسأله تراوش با فرض کرنش صفحه ای و هم در مسأله نشست پی با فرض تقارن محوری دیده میشود.
دوره ۱۷، شماره ۱۰ - ( ۱۰-۱۳۹۶ )
چکیده
در این مقاله دهانه سه بعدی ماوراء صوت برای دریافت جریان در ماخ ۵,۰ طراحی و مورد شبیهسازی قرار گرفته است. چهارچوب اصلی این مطالعه، شبیهسازی عددی سه بعدی مرتبه ۲ با دقت ۱۰-۶ است که اثرات لایهمرزی به شدت توسعهیافته از بالادست جریان را بر روی کارآیی سامانه با استفاده از سه ساختارِ مجزایِ پایه ، مورد ارزیابی قرار داده است. طرح پایه دهانه ورودیِ مذبور متشکل از سطح تراکمی با دو شیب خارجی و مجرای مافوق صوت است که با کاستن از سرعت جریان آن را به محدوده ماخ ۲.۰ نزدیک میکند. مؤثرترین فاکتور در کیفیت جریان دریافتی و عملکرد دهانه ورودی در رژیم ماوراء صوت، لایه مرزی بر روی بدنه است که مکش آن به درون دهانه، مشکلات زیادی از جمله، ایجاد گرادیان شدید حرارتی در مقاطع مخالف دهانه ورودی و کاهش ضریب بازیابی فشار را ایجاد میکند. این لایه که محتوای انرژی جنبشی آن کمتر از بخش آزاد جریان است، پس از شوک کمانی در دماغه و یا لبه حمله ایجاد میشود و کسر قابل توجهی از جرم ورودی به دهانه را اشغال میکند . استفاده از مدل توربولانسی k-ω در حل عددی تخمینی مناسب از کیفیت این لایه ارائه کرده است و در متن حاضر، اثرات برهمکنش شوک و لایهمرزی، ساختار شوکها، خصوصیات جریان در انتهای دیفیوزر و همچنین اثر استفاده از دیواره جانبی در انتهای سطوح تراکمی بر عملکرد دهانه به عنوان اهداف اصلی شبیهسازی عددی مطرح و نتایج مربوطه مورد بررسی قرار گرفته است.
دوره ۱۹، شماره ۴ - ( فروردین ۱۳۹۸ )
چکیده
مطالعه روی تولید اسپری در حضور جریان عرضی بهعلت مزایای زیاد آن توسط محققان زیادی مورد توجه قرار گرفته است که با توجه به هندسه انژکتور استفادهشده، سیال خروجی از آن میتواند بهصورت جت یا صفحه مایع باشد. تحقیق پیش رو بهمنظور بررسی تجربی نحوه شکست صفحه مایع و تاثیر اعداد بیبُعد در نفوذ و مسیر آن در جریان پاشش متقاطع انجام شده است. برای مطالعه پارامترهای مورد نظر از روش سایهنگاری استفاده شده است. در این کار تاثیر اعداد بیبُعد (نسبت مومنتوم و وبر) در نحوه شکست صفحه مایع مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین براساس اعداد بیبُعد برای مسیر پاشش، طول و ارتفاع صفحه ستون مایع معادلاتی ارایه شده است. آزمایشها در فشار و دمای محیط صورت گرفته است و عدد وبر گاز از ۰/۸ تا ۱۲/۵، نسبت شار مومنتوم از ۱۷/۴ تا ۲۵۰ و عدد رینولدز هوا از ۲۴۰۰ تا ۱۰۲۲۷ تغییر میکند. در محدوده وبر گازی ارایهشده سه نوع شکست ستونی، شکست ستونی کیسهای و شکست کیسهای اتفاق میافتد که عدد وبر تاثیرگذارترین پارامتر در تعیین رژیمهای شکست است. همچنین یافتهها بیانگر آن هستند که افزایش نسبت مومنتوم تاثیر زیادی در عمق نفوذ صفحه مایع داخل جریان عرضی داشته ولی تاثیر خیلی کمی در رژیم های شکست دارد.
دوره ۱۹، شماره ۵ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده
خشکسالی یک جزء جدایی ناپذیر بلایای طبیعی محسوب میشود. معمولاً خشکسالی بدون هیچ گونه هشدار قبلی و به تدریج آغاز میگردد. علاوه بر این اثر، این پدیده معمولا در طول زمان ایجاد شده و به سرعت از بین نمیرود. ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده که معمولا پدیده خشکسالی را تجربه میکند. شاخصهای زیادی برای اندازهگیری شدت خشکسالی پیشنهاد شده است که از جمله مهمترین آنها میتوان به شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، شاخص پالمر (PDSI) و شاخص ذخیره آبهای سطحی (SWSI) اشاره نمود. هر کدام از این شاخصها دارای مزیتها و معایب مخصوص به خود هستند و برای انواع خاصی از خشکسالی مورد استفاده قرار میگیرند. پارامترهای مختلفی در اندازهگیری این شاخصها به کار میرود که از جمله آن میتوان به بارش، ذخیره مخزن، دبی، دما و تبخیر و تعرق پتانسیل اشاره نمود. در این مقاله ابتدا سه شاخص اصلی اشاره شده برای حوضه آبریز اهرچای، واقع شده در آذربایجان شرقی، محاسبه شده، سپس بر اساس ترکیب این شاخصها به همراه دو پارامتر مهم دیگر، سطح آب زیرزمینی و انرژی خورشیدی، یک شاخص ترکیبی خشکسالی (CDI) برای منطقه تهیه و محاسبه شد. این شاخص ترکیبی جنبههای مختلف آب و هوایی، هیدرولوژی و مشخصههای کشاورزی منطقه را نشان میدهد. در گام بعد تحلیل توام دو متغیر شدت و مدت خشکسالی با استفاده از تابع مفصل (کاپولا) صورت گرفته و منحنیهای مختلف دوره بازگشت به ازای دو حالت عطفی و فصلی رسم شد. نتایج نشان داد که شدیدترین خشکسالی در این حوضه در ژوئن (تیر ماه) ۲۰۰۴ رخ داده است. همچنین در تحلیل دو متغیره دوره بازگشتهای روابط عطفی بیشتر از فصلی به دست آمد. از نتایج این تحقیق در پایش و آماده سازی برای خشکسالی استفاده میشود.
دوره ۱۹، شماره ۶ - ( ۹-۱۳۹۸ )
چکیده
مقاومت برشی ناحیه پیوند، بین خاک و دوغاب تزریق، یکی از مهمترین پارامترهای طراحی در پایدارسازی گودبرداریهای عمیق به روش نیلینگ است. مهمترین آزمایش مرجع برای تعیین این پارامتر، آزمایش بیرونکشش نیل (Pullout) است. پیچیدگی انجام این آزمایش از یک طرف و پرهزینه بودن آن از طرف دیگر، تمایل برای یک روش جایگزین سادهتر را بیشتر میکند. در این راستا، تلاش شده است تا آزمایشی ساده و کمهزینهتر که بتواند نتایج درستی را از مقاومت پیوند خاک- دوغاب به دست بدهد، پیشنهاد شود.
در این پژوهش، رفتار برشی ناحیه پیوند، بین دوغاب تزریقی و خاک ماسهای در جعبه برش مستقیم مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور، این جعبه مورد باز طراحی و به روز رسانی قرار گرفت. سپس تعدادی آزمایش برش مستقیم با درنظرگیری تغییرات فشار تزریق و فشار سربار انجام شد. نتایج نشان داد که آزمایش برش مستقیم با تقریب مناسبی میتواند مقاومت برشی ناحیه پیوند را تخمین بزند. همچنین، فرمولی برای تعیین مقاومت برشی ناحیه پیوند با درنظرگیری فشار تزریق و سربار ارائه شده است.
دوره ۲۰، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
زمانیکه ظرفیت باربری خاک برای استفاده از پی های سطحی مناسب نباشد، معمولاً از شمعها استفاده می گردد. شمع ها در اکثر موارد علاوه بر بارهای قائم، تحت بارهای جانبی نیز قرار می گیرند. شمع های مورداستفاده در پایه پل ها، توربین های بادی، سکوهای دریایی و ... تحت بارهای جانبی بزرگی قرار می گیرند و در طراحی شمع های این سازه ها، بار جانبی غالب می باشد. استفاده از باله ها پیرامون شمع، جهت افزایش ظرفیت باربری جانبی روش نسبتا جدیدی می باشد، لذا در این تحقیق، رفتار شمع های باله دار منفرد در خاک ماسه ای بهصورت سهبعدی با استفاده از نرم افزار اجزای محدود (ABAQUS) مورد بررسی قرارگرفته است. همچنین عملکرد شمع های باله دار با شمعهای بدون باله مقایسه شده است. نتایج بهدستآمده برای شمع های باله دار نشان میدهد که استفاده از باله ها منجر به افزایش چشمگیر ظرفیت باربری جانبی شمع ها نسبت به شمع های معمولی بدون باله می شود.
دوره ۲۰، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
چکیده
مقاومت بیرون کشش نیل درنیلینگ های تزریق شده با سیمان یک عامل کلیدی است که ایمنی دیوارهای نگه دارنده،شیب هاو حفاری هاراتحت تاثیرقرار می دهد. لایه های خاک نیل شده درحین بهره برداری گاه تحت اثربارهای سیکلی ناشی از عبورترافیک، قطار و... قرارمی گیرند. بناربراین هدف از این مطالعه بررسی اثر این نوع بارگداری ها برمقاومت بیرون کشش پساسیکلی نیل وعوامل موثربرآن است. از جمله کاربردهای این مطالعه می توان به شیب هاودیوارهای نگه دارنده نیل شده در مجاورت بارهای ترافیکی وریل های راه آهن اشاره کرد. این تحقیق به کمک دستگاه بیرون کشش نیل که توانایی اعمال بارهای استاتیکی و سیکلی درشرایط کنترل نیرو و کنترل تغییرمکان، با فرکانس های مختلف و شکل سینوسی موج سیکلی رادارا است انجام گرفته است. دراین مطالعه اثر تغییرات میزان باراستاتیکی ومیزان بارسیکلی مورد بررسی قرارگرفته است.
مقاومت بیرون کشش پساسیکی نیل نسبت به مقاومت بیرون کشش استاتیکی عموما بیشتراست مع الوصف هرچقدر اثرات بارگذاری سیکلی بیشترباشداین افزایش مقاومت کاهش می یابد.
کلمات کلیدی
مقاومت بیرون کشش، خاک نیل، پساسیکلی، بارگذاری استاتیکی و سیکلی
دوره ۲۰، شماره ۵ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
در چند دهه اخیر استفاده از یک روش کارآمد و اقتصادی در تامین پایداری خاک، به عنوان یک چالش مهم برای مهندسین و محققین مطرح بوده است. نیلینگ (مسلح سازی خاک در محل) با توجه به سرعت اجرا، تکنیک مناسبی در تامین پایداری است. عموما نیلینگ با نیل های ساده و دارای تزریق شناخته میشود، اما نیل دارای صفحات مارپیچ یا "نیل مارپیچ۱" نیز با توجه به سرعت زیاد اجرا و عدم نیاز به تزریق مورد توجه است. با توجه به بررسی های محدود صورت گرفته در زمینه نیل مارپیچ، هدف این مطالعه بررسی مقاومت بیرون کشیدگی۲ نیل مارپیچ (به عنوان مهم ترین عامل در طراحی سیستم نیلینگ) با یک مدلسازی اجزاء محدود سه بعدی توسط نرم افزار آباکوس است. بررسی اثر سربار۳، فاصله و تعداد صفحات، اهداف این مطالعه هستند. نتایج، اثر سربار بر مقاومت بیرون کشش را تایید میکنند. همچنین سطوح گسیختگی در فواصل دورتری نسبت به سطح نیل اتفاق میافتد و فاصله سه برابر قطر را می توان فاصله بهینه صفحات در نظر گرفت. استفاده از نیل با فاصله صفحات کمتر موجب افزایش مقاومت نشده است. همچنین استفاده از صفحات بیشتر با فاصله کمتر افزایش مقاومت را نشان نمیدهد. مقایسه نتایج مدلسازی و تست های آزمایشگاهی نشان دهنده صحت مدلسازی آزمایش بیرون کشش۴ است و این مدلسازی میتواند گواهی بر عملکرد نیل مارپیچ در شیب های خاکی باشد.