---

---

هدف: دوزهای بالای استامینوفن ایحاد آسیب‏های کبدی می‏کند. عامل سلول بنیادی و گیرنده آن c-kit باعث بهبود آسیب‏های کبدی ناشی از سمیت استامینوفن می‏شوند. مطالعه حاضر به بررسی اثر فاکتور سلول بنیادی بر فعالیت آنزیم‏های گلوتاتیون-اس- ترانسفراز در سمیت استامینوفن پرداخته است. مواد و روش‏ها: ۴۵ سر موش نر نژاد Balb/c به ۳ دسته هر یک شامل ۳ گروه ( هر گروه ۵ سر) تقسیم شدند: ۱) تزریق ۳۰۰ میلی‏گرم / کیلوگرم وزن بدن استامینوفن درون صفاقی ۲) تیمار با ۴۰ میکروگرم / کیلوگرم وزن بدن فاکتور سلول بنیادی، ۳۰ دقیقه پس از تزریق استامینوفن (۳۰۰ میلی‏گرم / کیلوگرم وزن بدن) و ۳) تیمار با نرمال سالین (گروه کنترل). دسته موش‏ها به‏ترتیب پس از ۱، ۱۲ و ۲۴ ساعت کشته شدند. ارزیابی سمیت با آسیب‏شناسی کبد و سنجش نشانگرهای سرمی آسیب کبدی (آلانین آمینو ترانسفراز و آسپارتات آمینو ترانسفراز) در موش‏های دسته ۲۴ ساعت انجام شد. میزان پروتئین c-kit، و فعالیت آنزیم‏های گلوتاتیون-اس- ترانسفراز سنجش شد. نتایج: مشاهدات هیستوپاتولوژی و افزایش معنی‏دار (۰۵/۰P<) سطح آلانین آمینو ترانسفراز و آسپارتات آمینو ترانسفراز، سمیت کبدی ناشی از تزریق دوز ۳۰۰ میلی‏گرم / کیلوگرم وزن بدن از استامینوفن را نشان داد. فاکتور سلول بنیادی باعث افزایش معنی‏دار فعالیت گلوتاتیون-اس- ترانسفرازها و کاهش معنی‏دار در میزان پروتئین c-kit پس از ۲۴ ساعت شد. نتیجه‏گیری: اتصال فاکتور سلول بنیادی به گیرنده آن (c-kit) در کبد باعث بهبود آسیب‏های کبدی ناشی از استامینوفن به واسطه افزایش فعالیت گلوتاتیون-اس- ترانسفرازها در کبد موش می‏شود.

---

با پیشرفت صنایع و افزایش جمعیت، آلاینده‌های شیمیایی نوظهور ازجمله ترکیبات دارویی وارد منابع آب‌های طبیعی شده‌اند که تصفیه آن‌ها به‌منظور حفظ محیط‌زیست و ارتقا سطح بهداشت و سلامت جامعه امری ضروری است. در این پژوهش حذف آلاینده دارویی استامینوفن (ACT) که یکی از پرمصرف‌ترین ترکیبات دارویی شیمیایی است با استفاده از روش بیولوژیکی سیکلی (CBR) بررسی شده است. این مطالعه با استفاده از فاضلاب مصنوعی حاوی استامینوفن در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. در مرحله اول آزمایش سازگاری میکروارگانیسم‌های تجزیه‌کننده استامینوفن به مدت حدود ۵۰ روز انجام شد. برای بذر دهی اولیه راکتور، از لجن حوض ته‌نشینی ثانویه واحد تصفیه‌خانه یک شرکت داروسازی استفاده گردید. در ادامه اثر پارامترهای مهم مانند زمان سیکل (hr ۶-۲۴)، زمان‌ماند هیدرولیکی (hr ۱۰-۲۷)، غلظت آلاینده ورودی (mg/L ۱۰۰-۱۰۰۰)، غلظت COD ورودی (mg/L ۳۶۰-۷۶۰۰) و دما (°۱۴-۳۰) بر عملکرد راکتور مورد بررسی قرار گرفت. در تمامی مراحل مقدار pH کنترل و در حدود ۷ تنظیم گردید. درنهایت نیز عملکرد دو راکتور CBR و SBR باهم مقایسه شد. نتایج نشان داد که CBR، با میانگین راندمان حذف ACT و COD به ترتیب برابر با %۹۷/۹۴ و %۷۰/۹۴ در سیکل ۱۸ ساعته، بهترین عملکرد را دارد. در مرحله کنترل غلظت آلاینده ورودی نتایج نشان داد تا غلظت mg/L ۵۰۰ و زمان‌ماند هیدرولیکی ۳۸/۴۴ ساعت با سیکل هوادهی ۱۶ ساعته، CBR می‌تواند بیش از %۹۹ استامینوفن و %۹۷ از COD را حذف نماید. همچنین راندمان حذف ACT و COD در همین شرایط تا غلظت ورودی mg/L۱۰۰۰ به ترتیب بیش از %۹۶ و %۹۴ بود. نتایج بررسی اثر دما بر عملکرد سیستم نشان داد که عملکرد راکتور در حذف COD به افزایش دما حساس است. بطوریکه با افزایش دما راندمان حذف کاهش پیدا می‌کند. با افزایش دما از °C ۱۴ به °C۳۰، راندمان حذف COD حدود %۱۶ کاهش یافت. نتایج مقایسه عملکرد دو راکتور CBR و SBR نیز بسیار قابل‌توجه بود، به‌طوری‌که در شرایط کاملاً یکسان، راندمان حذف ACT و COD در SBR به ترتیب حدود %۱۰ و %۱۵ کاهش یافتند. با توجه به عملکرد راکتور بیولوژیکی سیکلی که تزریق آلاینده به صورت قطره‌ای با عملکرد پیوسته است، همواره با توجه به زیاد بودن نسبت میکروارگانیسم‌ها به مواد غذایی موجود در لحظه، مواد غذایی با سرعت بیشتری توسط میکروارگانیسم‌ها جذب می‌گردد، که این خصوصیت سبب افزایش راندمان حذف مواد آلی نسبت به سایر سیستم‌های با جریان پیوسته می‌شود. همچنین این ویژگی باعث می‌شود که راکتور به‌شدت در مقابل شوک بار آلی اعمالی مقاوم باشد. در CBR، با توجه به اینکه تمامی عملیات، شامل واکنش، ته‌نشینی و تخلیه، در یک مخزن صورت می‌گیرد، بدون هیچ نگرانی از خروج MLSS از طریق پساب خروجی می‌توان مقدار آن را تا حد بسیار بالایی افزایش داد.