---

تأثیر روش‌های مختلف استخراج چربی با حلال (شامل Bligh and Dyer، Smedes، Bligh and Dye با استفاده از دی‌کلرومتان، Folch، Roese Gottible، سوکسله با استفاده از اتر و سوکسله با استفاده از ان-هگزان) بر میزان چربی کل و ترکیب اسیدهای چرب قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) بررسی شد.. براساس نتایج، بازدهی استحصال چربی با روش Bligh and Dyer بیش از روش‌های Smedes، Roese Gottible و سوکسله تر بود، ولی با دیگر روش‌ها اختلاف معناداری مشاهده نشد. مجموع اسیدهای چرب اشباع، تک‌غیراشباع و چندغیراشباع در چربی استخراج شده با روش‌های مختلف تفاوت معناداری نداشت. نسبت اسیدهای چرب امگا-۳ به امگا-۶ در روش‌های مختلف استخراج بین۲۰/۰تا ۲۹/۰ بود. بیشترین میزان شاخص پلی‌ان ۳۴/۰بود، اما بین روش‌های مختلف تفاوت معناداری مشاهده نشد. با توجه به کمیت و کیفیت چربی، بار مالی، سمیت مواد و سهولت بهره‌برداری، روش استخراج Bligh and Dyer بهینه شده با حلال دی‌کلرومتان برای استخراج چربی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان پیشنهاد می‌شود.

---

در این مطالعه، تأثیر روش‌های مختلف استخراج چربی از جمله بلای و دایر، اسمدز، بلای و دایر با استفاده از دی‌کلرومتان، فولچ، رُز-گاتیبل، سوکسله با استفاده از حلال پترولیم‌اتر( با نمونه خشک و تر) و سوکسله با استفاده از حلال ان-هگزان بر کمیت و کیفیت چربی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های کیفی شامل میزان چربی کل، اسیدهای چرب آزاد، پراکسید، مزدوج‌های دی‌ان و تری‌ان، تیوباربیتوریک اسید، آنیزیدین، قهوه‌ای شدن غیر آنزیمی و تغییرات رنگ مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل، میزان چربی کل در روش بلای و دایر نسبت به روش‌های سوکسله با نمونه مرطوب، اسمدز و رُز-گاتیبل بیشتر بود. کمترین میزان محصولات اولیه فساد پس از استخراج با روش های بلای و دایر و سوکسله با حلال پترولیم اتر حاصل شد. مقایسه شاخص تیبوباربیتوریک اسید نشان داد در روش رز-گاتیبل محصولات ثانویه اکسیداسیون بیش از استخراج با سوکسله و فولچ بوده است. بیشترین مقدار مزدوج‌های تری‌ان، اسیدهای چرب آزاد و توتکس نیز پس از استخراج چربی به روش رز-گاتیبل مشاهده شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد استخراج چربی با روش اسمدز و بلای و دایر با استفاده از دی کلرومتان ضمن حصول کیفیت مناسب، کمترین زمان و هزینه را در پی داشته است.