---

آزمایشی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی متعادل به روش فاکتور‏یل (۴×۴) با ۴ سطح پروتئین (۳۵، ۴۰، ۴۵ و ۵۰ درصد) هر یک با ۴ سطح کربو‏هیدرات به چربی (۱/۷، ۱/۴، ۱/۱ و ۰/۸) به مدت ۱۰۸ روز بر رشد و ترکیب شیمیایی لاشه فیل­ماهی جوان (۴/۳۳±۸۹۱/۹ گرم) انجام شد. در پایان دوره آزمایش اختلاف معناداری در شاخصهای رشد (متوسط وزن و ضریب رشد ویژه) ماهیان تغذیه شده با جیره­های حاوی ۳۵، ۴۰ و ۴۵ درصد پروتئین مشاهده نشد (۰/۰۵<P). در سطوح یکسان پروتئین با کاهش نسبت کربوهیدرات به چربی از ۱/۷ به ۱/۱ کارایی رشد (وزن نهایی و ضریب رشد ویژه) و راندمان غذا دارای اختلاف معنادار آماری نبودند (۰/۰۵<P). بیشترین پروتئین لاشه در ماهیان‏ تغذیه شده از تیمار‏های حاوی نسبت کربوهیدرات به چربی ۰/۸ و ۱/۴ مشاهده شد (۰/۰۵>P). همچنین بالاترین چربی لاشه در ماهیان تغذیه شده از نسبت کربوهیدرات به چربی ۰/۸ مشاهده گردید (۰/۰۵>P). مقایسه تیمارهای ۱/۴ و ۱/۱ نشان داد ماهیان تغذیه شده از تیمار ۱/۴ از مقادیر بالاتر NPU  (درصد پروتئین خالص جذب شده) نسبت به ماهیان تغذیه شده از تیمار ۱/۱ برخوردار بودند (۰/۰۵>P). براساس نتایج حاصل می­توان اذعان کرد که جیره غذایی حاوی ۳۵% پروتئین، ۲۶% کربوهیدرات و ۱۸% چربی با نسبت کربوهیدرات به چربی ۱/۴ جهت دستیابی به حداکثر رشد، در تغذیه فیل­ماهی ۸۹۱ تا ۲۰۰۰ گرم نسبت به سایر تیمارها مطلوب تر می­باشد.

---

 تاثیر پربیوتیک اینولین و مانان الیگوساکارید به صورت مجزا و توأمبر عملکرد رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و مقاومت به استرس شوری در بچه ماهی سفید (Rutilus frisii kutum) بررسی شد. آزمایش با استفاده از طرح کاملاً تصادفی شامل سطوح صفر (شاهد)، ۵ گرم اینولین در کیلوگرم جیره، ۵ گرم مانان الیگوساکارید در کیلوگرم جیره و ترکیب ۵/۲ گرم مانان الیگوساکارید و ۵/۲ گرم اینولین در کیلوگرم جیره تجاری (۳۵ درصد پروتئین و ۱۲ درصد چربی) در قالب چهار تیمار با سه تکرار طراحی شد. آزمایش درون مخازن پلاستیکی ۴۰ لیتری انجام گرفت. بچه ماهی سفید (۱۹± ۴۱۰ میلی گرم) با تراکم ۳۰ عدد در هرمخزن توزیع و به مدت ۴۵ روز به میزان ۷ تا ۱۲ درصد وزن بدن تغذیه شدند. بهترین عملکرد رشد و کارایی تغذیه در تیمار ۵ گرم مانان الیگوساکارید مشاهده شد (۰۵/۰>p). تفاوت معناداری در نرخ بازماندگی بین تیمارها مشاهده نشد (۰۵/۰<p). تفاوت معناداری در ترکیب لاشه بین تیمارها مشاهده نشد (۰۵/۰<p) ولی بیش ترین میزان پروتئین و چربی لاشه به ترتیب در تیمار ۵ گرم در کیلوگرم مانان الیگوساکارید و تیمار شاهد مشاهده گردید. همچنین بیش ترین میزان مقاومت در برابر استرس شوری (۱۵ گرم در لیتر) در تیمار ۵ گرم در کیلوگرم مانان الیگوساکارید به دست آمد (۰۵/۰p<). در مجموع، سطح ۵ گرم در کیلوگرم مانان الیگوساکارید در بهبود رشد، کارایی تغذیه، بازماندگی و مقاومت در برابر استرس شوری در بچه ماهی سفید مؤثر بود.

---

تأثیر جیره‌های حاوی کولین در سطوح ۰، ۲، ۴ و ۸ گرم در کیلوگرم بر روند رشد، شاخص‌های بیوشیمیایی خون، ترکیب لاشه و چربی کبد تاس‌ماهی سیبری با وزن ابتدایی۶۷/۰± ۶۷/۳۷ به مدت ۱۲ هفته در مخازن ۵۰۰ لیتری  فایبرگلاس بررسی شد. بدین منظور جیره‌ای نیمه خالص با استفاده از کازئین عاری از ویتامین و گلوتن گندم به‌عنوان منبع پروتئینی، مخلوط روغن‌های گیاهی و جانوری به‌عنوان منابع چربی و دکسترین به‌عنوان منبع کربوهیدرات تهیه و  سه بار در روز به ماهی خورانده شد.  چهار جیره آزمایشی از نظر میزان پروتئین (۴۰ درصد) و انرژی (۱۸ مگاژول در کیلوگرم) یکسان بودند. جیره‌های حاوی کولین تأثیر معنا‏داری بر افزایش وزن، ضریب تبدیل غذا، ضریب رشد ویژه و نسبت بازده پروتئین گذاشت. بهترین شاخص‌ها در ماهیان تغذیه شده از جیره حاوی ۲ و۸ گرم در کیلوگرم کولین مشاهده شد ) ۰۵/۰(p<. چربی لاشه ماهیان تغذیه شده از جیره حاوی ۲ و ۴ گرم کولین در کیلوگرم بیشتر از تیمار شاهد بود) ۰۵/۰(p<، ولی اختلاف معنا‏داری در پروتئین لاشه مشاهده نشد) ۰۵/۰(p>. چربی پلاسما و کبد، کلسترول، تری‌گلیسرید و فسفولیپید با افزایش سطوح کولین روندی افزایشی را نشان داد، اما فاقد اختلاف معنا‏دار بود) ۰۵/۰(p>. با توجه به نتایج، پیشنهاد می‌شود که به جیره تجاری بچه تاس‌ماهی سیبری به‌میزان ۲ گرم در کیلوگرم کولین اضافه گردد.

---

تأثیر اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare) در ۵ سطح ۰ (شاهد)، ۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و۶۰۰ میلی‌گرم در کیلوگرم جیره بر شاخص‌های رشد، بازماندگی، ترکیب لاشه و فراسنجه‌های خونی بچه‌ماهی سفید، Rutilus frisii kutum (وزن ۰۰۲/۰±۶/۰ گرم) در طی ۶۰ روزتغذیه بررسی شد. تفاوت معناداری در شاخص‌های رشد و بازماندگی بین تیمارها و شاهد مشاهده نشد (۰۵/۰p>). آنالیز لاشه بیشترین میزان چربی را در تیمار ۱۰۰ mg/kg اسانس نشان داد (۰۵/۰p<). بیشترین میزان گلبول سفید در تیمار ۱۰۰ mg/kg و بیشترین گلبول قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین در تیمار ۴۰۰ mg/kg و کمترین MCV در تیمار شاهد مشاهده شد (۰۵/۰p<). در دیگر شاخص‌ها از قبیل MCH و MCHC تفاوت معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰p>). در مجموع، اسانس رازیانه تأثیر معناداری بر شاخص‌های رشد بچه‌ماهی سفید دریای خزر نداشت، اما سطح ۱۰۰ mg/kg با افزایش گلبول سفید و گلبول قرمز ماهی می‌تواند نقش مهمی در ارتقای سیستم ایمنی ایفا کند.

---

اهداف: تلاش برای کاهش ضریب تبدیل غذایی، افزایش سرعت رشد و نیز افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها از مهم‌ترین اهداف تحقیقات مرتبط با ماهی کپور معمولی است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سطوح مختلف ال -کارنیتین بر فاکتورهای رشد، ترکیب بدن و برخی فاکتورهای بیوشیمیایی خون ماهی انگشت قد کپور معمولی (Cyprinus carpio) بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش تجربی حاضر روی ۹۰ قطعه ماهی به‌مدت ۸ هفته انجام گرفت. ماهیان در طرح کاملاً تصادفی به ۹ تانک ۳۰۰لیتری فایبرگلاس در سه تیمار و سه تکرار تقسیم شدند. تیمارها شامل سه سطح (صفر، ۵۰۰ و ۱۰۰۰میلی‌گرم ال-کارنیتین) بودند و ماهیان سه‌بار در روز در حد سیری تغذیه شدند. شاخص‌های رشد، مورفومتریک و تغذیه و همچنین فاکتورهای خونی سه تیمار مورد مقایسه قرار گرفتند. درصد رطوبت، خاکستر، پروتئین و چربی در جیره غذایی و ترکیب لاشه ماهیان با روش AOAC تعیین و داده‌ها با نرم‌افزار SPSS ۱۶ از طریق آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون دانکن تحلیل شدند.
یافته‌ها: مقادیر مختلف ال- کارنیتین تفاوت معنی‌داری روی رشد نداشت، اما با افزایش سطح ال- کارنیتین یک روند افزایشی در بهبود ضریب تبدیل غذایی مشاهده شد. پروتئین و چربی لاشه در تیمار ۱۰۰۰میلی‌گرم به‌ترتیب افزایش و کاهش یافت که با گروه شاهد تفاوت معنی‌داری داشت. گلوکز و HDL تیمار ۱۰۰۰میلی‌گرم، افزایش و مقدار کلسترول و LDL در مقایسه با شاهد کاهش یافت. ال- کارنیتین بر میزان تری‌گلیسرید و هماتوکریت تاثیر معنی‌داری نداشت.
نتیجه‌گیری: اضافه‌کردن ۱۰۰۰میلی‌گرم ال- کارنیتین در جیره غذایی بچه‌ماهیان انگشت‌قد کپور معمولی در کیفیت لاشه و پارامترهای خونی این ماهی موثر است.
 

---