۱۰ نتیجه برای جذب اتمی
دوره ۴، شماره ۱۲ - ( ۱-۱۳۸۶ )
چکیده
چکیده
در این پژوهش با توجه به عوارض ناشی از جذب رژیمی فلزات سنگین از جمله افزایش بیماریهای قلبی وعروقی، اختلال در سیستم عصبی و ایمنی، کاهش میزان بارداری، افزایش میزان مرگ ومیر کودکان واز همه مهمتر افزایش جذب خودبخودی فلزات واینکه پنیر از دسته غذاهای انتخابی برای تغذیه کودکان وسایر گروههای سنی می باشد، میزان و منابع آلودگی پنیرهای آب نمکی شهرستان یزد به برخی از فلزات بررسی وارزیابی شد. در این تحقیق از شیرهای ارسالی به کارخانه، آب مصرفی در فرآیند، نمک مصرفی، ظروف بسته بندی PS+AL (پلی استایرن+ فویل آلومینیوم) وپنیر، هر کدام۶ عدد و جمعاًبه تعداد ۹۰ عدد نمونه از سه کارخانهB,A و C بطور تصادفی نمونه برداری وآماده سازی نمونه ها جهت ارزیابی فلزات سرب، کادمیوم، آرسنیک، آهن، روی، مس وقلع به روش دوغاب (Slurry) انجام و اندازه گیری نهایی دو فلز آهن وروی توسط دستگاه اسپکترومتری جذب اتمی شعله به روش تزریق در جریان پیوسته (FIA-AAS)[۱] وبقیه فلزات توسط دستگاه اسپکترومتری جذب اتمی کوره گرافیتی(ETA-AAS)[۲]با تصحیح زمینه زیمنس انجام گرفت. قابل ذکر است که پنیرهای تولیدی سه کارخانه بمدت۴۵ روز در حلبهای لاک اندود و۷ روز در ظروف بسته بندی(PS+AL ) زمان قرنطینه گذاری را پشت سرنهاده وسپس مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بالاترین میزان آلودگی به دو فلز کادمیوم و آهن متعلق به پنیر A و بالاترین میزان آلودگی به فلزات مس، روی وسرب متعلق به پنیرC و بالاترین میزان آلودگی به قلع وآرسنیک متعلق به پنیرB می باشد. ضمناً بالاترین میزان چربی، رطوبت وپروتئین به ترتیب متعلق به پنیرهای C,A و B می باشد. این یافته ها بیانگر آن است که میل ترکیبی فلزات قلع وآرسنیک به پروتئین و کادمیوم وآهن به چربی بیشتر از سایر فلزات می باشد. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS وآزمون های Tukey،Scheffe و Dunnett انجام گرفت ومیزان فلزات مذکور از حدود مجاز تعیین شده توسط FAO/WHOپایین تر بود. تجزیه و تحلیل های آماری نشان داد که از نظر وجود فلزات مذکور (به استثنای آهن)، بین نمونه ها اختلاف معنی داری وجود دارد و تمام مواد اولیه مصرفی نقش بسزایی در افزایش میزان فلزات پنیر دارند (P<۰,۰۵).
۱.Flow Injection Analysis Atomic Absorption Spectrometry
۲.Electrothermal Atomization Atomic Absorption Spectrometry
دوره ۷، شماره ۲۴ - ( ۱-۱۳۸۹ )
چکیده
چکیده
کبد و کلیه گاومیش به مانند دیگر ضمائم خوراکی بعنوان منابع پروتئینی در دسترس مورد استفاده قرار می گیرند. در این مطالعه به منظور اندازه گیری مقادیر عناصر معدنی سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، مس و روی در کبد و کلیه گاومیش های کشتار شده در کشتارگاه صنعتی ارومیه و ارزیابی تفاوت میزان آنها در جنس نر و ماده و دو گروه سنی نابالغ و بالغ، از روش هضم اسیدی به طریقه خاکستر خشک، استفاده گردید. در مجموع، نمونه های کبد و کلیه از ۴۰ رأس گاومیش کشتار شده جمع آوری و بر اساس جنسیت و سن دسته بندی شدند. آنالیز نمونه های حاصل از هضم اسیدی بوسیله دستگاه جذب اتمی، کالیبره شده با کمک محلولهای استاندارد خالص عناصر معدنی، انجام گردید. بالاترین مقادیر عناصر معدنی اندازه گیری شده در کبد و کلیه به ترتیب مربوط به پتاسیم با ۳۲۶,۴ و ۲۱۲.۶۹ و سدیم با ۷۲.۲ و ۱۷۲.۳۲ میلیگرم در۱۰۰ گرم بافت تازه بود. همچنین بر اساس ارزیابی صورت گرفته هیچ گونه اختلاف آماری معنی داری بر اساس جنسیت و بلوغ در نمونه های مورد بررسی مشاهده نگردید.
دوره ۸، شماره ۳۱ - ( ۵-۱۳۹۰ )
چکیده
چکیده
سابقه و هدف: نظر به تولید و مصرف روز افزون قارچهای خوراکی پرورشی در ایران به دلیل ارزشهای تغذیه ای، داروئی و اقتصادی و با توجه به خصوصیات فیزیولوژی انواع قارچها، در جذب فلزات سنگین از اکوسیستم، تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان سرب و کادمیوم در قارچهای تکمه ای خوراکی پرورشی در سطح شهر تهران در سال ۱۳۸۶ انجام شد.
مواد و روشها: تحقیق به روش توصیفی و بر روی ۸ نمونه از قارچهای شاخص از نظر تجاری انجام و پس از بدست آوردن شرایط بهینه جهت خشک کردن قارچها، عناصر سرب و کادمیوم با بهره گیری از دستگاه اسپکترومتر جذب اتمی تعیین گردید.
یافته ها: سطح غلظت سرب در شش مورد از قارچهای خوراکی پرورشی از نوع تکمه ای مورد مطالعه در حد استاندارد اتحادیه اروپا ) EU۴۶۶/۲۰۰۱ ( و در دو نوع قارچ تکمه ای به ترتیب با ۰۱۴/۰±۳۵/۵ میلی گرم در کیلوگرم و ۰۱۴/۰±۷۱/۳ میلی گرم در کیلوگرم بیش از حد استاندارد فوق الذکر بوده و همچنین میزان کادمیوم اندازه گیری شده در تمام قارچهای تکمه ای خوراکی پرورشی مورد آزمایش پائین تر از حد مجاز استاندارد اتحادیه اروپا تعیین گردید.
نمونه قارچهای مورد آنالیز از نظر میزان کادمیوم در حد قابل قبول استاندارد اتحادیه اروپا (EU۴۶۶/۲۰۰۱) قرار داشتند.
نتیجه گیری: با توجه به اینکه نمونه های حاوی مقادیر بالاتر از حد مجاز سرب، ۲۵ درصد کل نمونه ها را شامل می شوند و با توجه به مصرف روز افزون قارچهای خوراکی پرورشی در ایران دقت بیشتری در مورد شرایط و محیط پرورشی قارچها لازم می باشد.
نگین بیات، احمد قره خانی،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۵-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف از این مطالعه سنجش مقادیر فلزات آرسنیک، کادمیوم، نیکل و جیوه و برخی از ترکیبات شیمیایی مهم در بافت های مختلف نمونه‌های شاه میگوی سد ارس بود. بدین منظور تعداد ۲۷۱ نمونه شاه میگو از دهم آذرماه تا دهم دی‌ماه سال ۱۳۹۶ به طور تصادفی از سد ارس جمعآوری و به آزمایشگاه منتقل شد. پس از انتقال نمونهها و آماده‌سازی آنها، جهت سنجش مقادیر آرسنیک، کادمیوم، نیکل و جیوه به دستگاه جذب اتمی تزریق شدند. برای اندازه‌گیری میزان پروتئین، خاکستر و رطوبت نمونهها، از روش AOAC استفاده گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار آرسنیک، کادمیوم، نیکل و جیوه در نمونه‌های شاه میگو در عضله و کمترین آنها در آبشش وجود دارد. بالاترین میزان فلزات مربوط به عنصر کادمیوم در عضله شاه میگو بود. نیکل در جایگاه دوم فلزات تجمع یافته در عضله قرار داشت. آرسنیک و جیوه در عضله از نظر مقدار در رتبه‌های سوم و چهارم قرار داشتند. از طرفی مشخص گردید که مقدار رطوبت کل آبشش از عضله و بافت هپاتوپانکراس بیشتر بود. نتایج همبستگی بین فلزات بافت‌های مختلف شاه میگو نیز نشان داد که بیشترین همبستگی بین عناصر فلزات سنگین شاه میگو، بین کادمیوم و نیکل بود و همبستگی میان آرسنیک و نیکل نیز در جایگاه دوم قرار داشت. میزان پروتئین کل و خاکستر در عضلات شاه میگو بیشتر از سایر بافت‌های آن بودند. مطالعه حاضر نشان داد که آرسنیک، کادمیوم، نیکل و جیوه مورد آنالیز در غلظت‌های در حد قابل تشخیص در نمونه‌های عضله، آبشش و بافت هپاتوپانکراس شاه میگوی سد ارس وجود دارند و میزان نیکل و جیوه در نمونهها، از استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) پایین‌تر بود. در نتیجه مقادیر فلزات در نمونه‌های شاه میگوی مورد آزمون جمع آوری شده از سد ارس در حد ایمن و قابل اطمینان بوده است و از این جهت مشکلی ندارد.
دوره ۹، شماره ۳۷ - ( ۱۰-۱۳۹۱ )
چکیده
چکیده
در مطالعه حاضر غلظت عناصر معدنی عمده (کلسیم، منیزیم، پتاسیم و سدیم) در عضلات سه گونه از ماهیان جنوب دریای خزر شامل کفال (Liza aurata)، سفید (Rutilus frisii kutum) و کپور معمولی (Cyprinus carpio) در دو فصل بهار و پاییز از چهار ایستگاه مختلف صید (چالوس، انزلی، رودسر و فریدونکنار) مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز عناصر معدنی در نمونه های مورد بررسی با هضم نمونه ها به روش خاکستر خشک صورت گرفت. میزان عناصر در نمونه های هضم شده توسط دستگاه جذب اتمی شعله قرائت و بصورت میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بیان گردید. بر اساس نتایج بدست آمده کلسیم در ماهی کفال و پتاسیم در ماهی سفید به ترتیب کمترین (۶/۶۱۳ میلی گرم بر کیلوگرم) و بیشترین (۴/۱۱۹۴۰ میلی گرم بر کیلوگرم) میزان عناصر را به خود اختصاص داده بودند. نتایج آنالیز آماری در مورد تأثیر فصل نمونه برداری نشان داد که غلظت عناصر کلسیم و سدیم در هر دو فصل تحت تأثیر گونه ماهی قرار گرفتند (۰۵/۰>P). میانگین غلظت منیزیم در عضلات ماهی کفال و سفید در هر دو فصل اختلاف آماری معنی داری نداشت (۰۵/۰< P). در حالیکه میزان این عنصر در عضلات کپور معمولی در دو فصل نمونه برداری متفاوت بود (۰۵/۰> P). غلظت عناصر پتاسیم و منیزیم در هر سه گونه ماهی تحت تأثیر مکان های نمونه برداری قرار گرفتند.
دوره ۱۴، شماره ۶۵ - ( ۴-۱۳۹۶ )
چکیده
چکیده
مواد غذایی بر پایه غلات گروه بزرگی از جیره غذایی انسان ها را تشکیل می دهند. گندم از میان همه غلات بیشترین سهم تولید در جهان را به خود اختصاص داده است. فرایند غنی سازی، که عبارت از افزودن یک یا چند ماده مغذی به غذای مصرفی متداول مردم به منظور جبران کمبود آن در سبد غذایی افراد است، در برخی مواد غذایی امری ضروری می نماید. با توجه به اینکه در ایران نان به عنوان یکی از غذاهای اصلی در سبد خانوار مردم می باشد، بنابراین اضافه نمودن ریز مغذی ها به آن برای بهبود سلامت جامعه مفید است. از جمله موادی که به آرد گندم به صورت مستقیم و غیر مستقیم اضافه می شود یونهای آهن، روی و مس می باشند. برای بررسی عناصر آهن، روی و مس در آرد، ۴۰ نمونه آرد گندم از نقاط مختلف شهرستان اهواز که در نانوایی ها و شیرینی پزها استفاده می شود به صورت تصادفی ساده جمع آوری گردید و بر اساس روش استاندارد شماره AOAC ۹۹۹,۱۱ با تکنیک جذب اتمی شعله ای میزان عناصر تعیین شد. میزان میانگین به دست آمده برای آهن، روی و مس به ترتیب برابر با ۶۵/۱۰۵، ۰۸/۱۴ و ۶۲/۶ میلی گرم بر کیلوگرم گزارش گردید. به منظور بررسی قابل اعتماد بودن روش اندازه گیری عناصر آهن، روی و مس در نمونه های آرد گندم، ۶ نمونه به طور تصادفی انتخاب و مقدار معینی از هر عنصر به آنها افزوده شد. میزان بازیابی روش برای عناصر یاد شده در محدوده ۶/۹۶-۴/۱۰۴ درصد به دست آمد.
دوره ۱۵، شماره ۸۲ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
آلودگی به فلزات سنگین، نیتریت و نیترات یکی از مشکلات مهم زیست‌محیطی و یکی از نگرانی‌های بهداشت مواد غذایی به شمار می‌آید. آب مهم‌ترین ترکیب غیرآلی برای سلول زنده است و زندگی تمام موجودات به آن بستگی دارد. با توجه به افزایش مصرف آب معدنی در جامعه ارزیابی آلودگیهای احتمالی آن امری ضروری میباشد. هدف این پژوهش تعیین میزان آلاینده‌های فلزی از جمله آرسنیک، سرب، کادمیوم و ترکیبات شیمیایی(نیتریت و نیترات) در آب‌های معدنی می باشد. برای این منظور در مطالعه توصیفی – مقطعی حاضر از ۱۰ مارک آب معدنی تولید و عرضه شده در بازار استان آذربایجان‌غربی استفاده شد و غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم با دستگاه جذب اتمی کوره ای ، آرسنیک با دستگاه جذب اتمی تکنیک تولید هیدرید، نیتریت و نیترات با دستگاه اسپکتروفتومتر UVاندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد محدوده غلظت آرسنیک، سرب، کادمیوم در نمونه‌های آب معدنی به ترتیب از ppm۰۰۰۰۸/۰تا ppm۰۵۲۰/۰، ppm۰۰۰۲/۰ تا ppm۰۰۶۱/۰، ppm۰۰۰۱/۰ تا ppm۰۰۳۰/۰ متغیر بود. که تفاوت معنی‌داری بین غلظت فلزات سنگین فوق و استاندارد ملی ایران مشاهده شد. محدوده غلظت نیتریت در نمونه‌های آب معدنی از ppm۰۰۴۸/۰ تا ppm۰۱۵۲/۰وبرای نیترات از ppm۳۶۴/۰ تا ppm۹۹۴/۸ متغیر بود. میانگین اندازه‌گیری شده نیتریت بر خلاف میزان نیترات با میزان استاندارد آب معدنی تفاوت معنی‌داری داشت. غلظت تمامی فلزات فوق، نیتریت و نیترات در نمونهها کمتر از بیشینه استاندارد ملی ایران بود. لذا تهدیدی در خصوص استفاده از آب‌های معدنی بطری شده برای سلامت مصرف‌کنندگان وجود ندارد با این همه انجام مطالعات بیشتر و اندازه‌گیری متناوب به دلیل اهمیت سم‌شناسی امری ضروری است.
دوره ۱۵، شماره ۸۳ - ( ۱۰-۱۳۹۷ )
چکیده
امروزه امنیت غذایی درکنار حفظ محیط زیست از موضوعات مهم جهان میباشد. بخش عمدهای از مواد غذایی از طریق کشاورزی تامین شده و تحت تاثیر آلودگیهای محیط زیست قرار می گیرد. آلودگی برنجهای موجود در بازار به فلزات سنگین از جمله سرب و کادمیوم موجب بروز اثرات سمی و تاثیر سوء بر سلامت انسان می-گردد. از این رو این مطالعه با هدف تعیین مقدار سرب و کادمیوم در برنج های ایرانی و وارداتی مورد استفاده در بازار استان آذربایجان غربی صورت گرفت. بدین منظور۶۰ نمونه از برنجهای پرمصرف ایرانی و وارداتی از نقاط مختلف شهر ارومیه تهیه گردید و مقدار سرب و کادمیوم توسط روش اسپکتروفتومتری جذب اتمی کوره گرافیتی تعیین گردید. داده‌های حاصل با استفاده از نرم افزار Minitab ۱۶ و آزمون T-test تکی برای مقایسه غلظت فلزات سنگین در برنج با حد استاندارد مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که غلظت متوسط سرب در برنجهای ایرانی و وارداتی به ترتیب ppb ۹۳/۶۲ و ppb ۴۳/۱۰۶ و غلظت متوسط کادمیوم در برنجهای ایرانی و وارداتی ppb ۲۸/۲۰ وppb ۱۹/ ۲۷ بوده است. استاندارد ملی ایران به شماره ۱۲۹۶۸ میزان مجاز برای سرب و کادمیوم در برنج را به ترتیب ۱۵/۰ و ۰۶/۰ میلی گرم بر کیلوگرم (ppm) تعیین نموده است. در این تحقیق مقدار این دو فلز سنگین کمتر از میزان تعیین شده در استاندارد مشاهده گردید.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۳ - ( ۴-۱۴۰۰ )
چکیده
رب انار و آلوچه محصولاتی اسیدی هستند که غالباً در تهیه بیشتر غذاهای محلی استان گیلان مورد استفاده قرار میگیرند، از آنجا که تهیه این ربها عمدتاً به صورت سنتی و در دیگ های آلومینیومی صورت میگیرد، احتمال نشت آلومینیوم به پوره انار و آلوچه در حین فرآوری وجود دارد که با توجه به ماهیت اسیدی ربهای مذکور مقدار آلومینیوم وارد شده قابل توجه به نظر میرسد. وجود آلومینیوم در جیره غذایی انسان به عنوان یک آلاینده، نگرانی بسیاری از محققین را بر انگیخته و پژوهشهای فراوانی در زمینه ردیابی ارتباط دریافت آلومینیوم در بدن و بروز اختلالاتی نظیر آلزایمر، پارکینسون، سرطان سینه و سندرمهای عصبی و کم خونی صورت گرفته و به اثبات رسیده است. در این مطالعه نمونه های رب انار و آلوچه از ۱۳ شهر استان گیلان جمعآوری شد و مقادیر آلومینیوم در آنها پس از هضم به سه روش خشک، مرطوب و مایکروویو با دستگاه جذب اتمی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج، حاکی از آلودگی ربهای انار و آلوچه با مقادیر نسبتاً بالای فلز آلومینیوم بود که در رب آلوچه مقادیر بالاتری از آن اندازه گیری گردید. غلظت آلومینیوم در حالتی که هضم به کمک امواج مایکروویو صورت گرفت، بالاتر از دو روش دیگر به دست آمد. غلظت آلومینیوم اندازه گرفته شده در تمامی نمونهها در محدوده مجاز تعیین شده توسط سازمان بهداشت جهانی بود؛ هرچند مقدار آلومینیوم مهاجرت یافته فراتر از حد پذیرش تعیین شده نبود، اما استفاده مستمر و طولانی مدت با در نظر گرفتن سایر منابع آلوده کننده می تواند تهدیدی جدی برای سلامتی مصرف کنندگان باشد بنابراین ضروریست روش های فرآوری ایمن این فراورده ها مورد توجه قرار گیرد.
دوره ۱۹، شماره ۱۲۲ - ( ۱-۱۴۰۱ )
چکیده
برنج یکی از محبوب ترین غذاهای اصلی انسان است. میتواند آلودگی و فلزات سنگین را از خاک جذب کند و بر سلامت انسان اثر بگذارد. بنابراین لازم است اطلاعاتی در مورد فلزات سنگین برنج و مصرف آنها توسط انسان داشته باشیم. بر این اساس فلزات سنگین کادمیوم، کروم، سرب و نیکل در نمونه برنج از سه منبع ایران، پاکستان، هندوستان و از طریق اسپکتروفتومتر جذب اتمی مورد بررسی قرار گرفت. مقدار فلزات سنگین Cd، Cr، Pb و Ni در نمونه های مختلف برنج از ۰۰۸/۰± ۰۴/۰ تا ۰۳/۰ ± ۰۴/۰، ۱۰/۰ ± ۱۹/۰تا ۰/۰± ۵۰/۰، ۰۴/۰ ،± ۰۹۲/۰ تا ۱۸/۰ ، ۱/۰ ± ۲۸/۱ و۰۱/۰±۱۹/۰ تا ۰۱/۰ ± ۸۹/۰ به ترتیب مشاهده شد و بالاترین میزان فلزات سنگین در تاج ملاح و کمترین میزان آن در عبدالسلام بود.. مقدار تخمینی روزانه مصرف (EDI) برای انواع مختلف برنج محاسبه شد.غلظت کادمیوم و سرب بیشتر از حد (LOQ) تعریف شده توسط FAO / WHO به استثنای یک برند بود، در حالی که مقدار کروم به طور معنی داری کمتر از LOQ بود. از داده های اخیر مصرف برنج، مصرف روزانه ترکیبات سمی برای جمعیت ایران محاسبه شد. برآورد مصرف روزانه (EDI) برای تمامی فلزات سنگین از طریق مصرف برنج بطور قابل توجهی پایین تر از ADI بود.
