۱۲ نتیجه برای زئولیت
مجید هاشمی، میر مسعود سجادی، مجید ساعدی، سید ابوالفضل وصالی،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۳۹۱ )
چکیده
مهمترین دغدغه در حمل و نقل ماهیان حداقل کردن استرس ایجاد شده طی زمان حمل و نقل میباشد. در این مطالعه تأثیر استفاده از زئولیت و اسانس گل میخک در شرایط حمل و نقل بر بازماندگی و استرس قزل آلای رنگین کمان
O. mykiss)) بررسی شد. برای این منظور، ۴ تیمار (هر تیمار، ۳ تکرار) شامل شاهد، اسانس گل میخک (mg/L۲۵)، زئولیت (g/L۱۴) و تیمار اسانس گل میخک (mg/l۲۵) + زئولیت (g/L۱۴) درنظر گرفته شد. ۱۵۶ قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزن ۴/۴ ± ۸۰ با تراکم ۱۳۰ کیلوگرم در مترمکعب به صورت تصادفی ذخیرهسازی شدند. در زمانهای صفر، ۶، ۱۲ و ۱۸ ساعت پس از شروع حمل و نقل، درصد بازماندگی، میزان کورتیزول و گلوکز خون (شاخصهای استرس) بررسی و اندازه گیری شدند. در پایان، کمترین درصد بازماندگی در تیمار شاهد مشاهده شد که با سایر تیمارها تفاوت معنادار داشت (۰۵/۰ >P ). در میزان کورتیزول و گلوکز خون در زمانهای صفر، ۶ و ۱۲ ساعت در بین تیمارهای مختلف اختلاف معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰ <P )، در حالی که در زمان ۱۸ ساعت، بیشترین میزان کورتیزول و گلوکز خون در تیمار شاهد مشاهده شد (۰۵/۰ >P ). جمعبندی تحقیق نشان داد که استفاده از اسانس گل میخک و زئولیت در حمل و نقل بلند مدت (بیش از ۱۲ ساعت) قزل آلای رنگین کمان، با جلوگیری از افزایش کورتیزول و گلوکز خون، منجر به کاهش استرس و در نهایت تلفات ماهیان طی دوره حمل و نقل می شود.
ابوالقاسم اسماعیلی فریدونی، سعید وحدت وحدت، محسن اروجلو اروجلو،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
اثر متقابل زئولیت جیره (سطوح صفر و ۲ درصد) و سطوح مختلف شوری (۸۰، ۱۳۰ و ۱۸۰ در هزار) در قالب طرح کاملا تصادفی با آزمایش فاکتوریل ۳×۲ (۶ تیمار) بر رشد و بازماندگی، عملکرد تولیدمثل و طول عمر مولدین
Artemia franciscana در دو مرحله ناپلیوسی تا بلوغ و سپس از بلوغ تا مرگ بررسی شد. نتایج نشان داد که به غیر از تیمار فاقد زئولیت - شوری ۱۸۰ در هزار، طول کل بدن آرتمیاهای زئولیت خورده در هفته سوم پرورش اختلاف معناداری با یکدیگر نشان نداد (۰۵/۰<P). با این حال آرتمیاهای زئولیت خورده در شوری ۸۰ در هزار دارای طول بدن و طول فورکا بالاتری در مقایسه با سایر تیمارها بودند. ناپلیوسها در کلیه تیمارها در مدت ۱۷ تا ۲۳ روز به رسیدگی جنسی رسیدند (۰۵/۰<P). بازماندگی از مرحله ناپلیوسی تا بلوغ در گروههای تغذیه شده با زئولیت در مقایسه با گروههای فاقد زئولیت بالاتر بوده و بیشترین مقدار به طور معناداری در تیمار حاوی زئولیت - شوری ۱۳۰ در هزار ثبت شد (۰۵/۰P<). طول دوره تولیدمثل و طول عمر مادهها با افزایش شوری آب کاهش یافت و این روند متاثر از نوع جیره نبود. میانگین تولید اولاد در گروههای زئولیت خورده در محدوده ۱۱۶۰-۸۶۱ اولاد بوده و قابل مقایسه با گروههای فاقد زئولیت (۷۴۱-۶۰۴ اولاد) بود (۰۵/۰P<). میزان سیستزایی مادهها بین ۳۵-۲۰ درصد متفاوت بود. بر اساس نتایج، گنجاندن ۲ درصد زئولیت در جیره در شوریهای بین ۱۳۰-۸۰ در هزار برای رشد ناپلیوسها تا مرحله بلوغ مناسبتر میباشد. همچنین، افزودن زئولیت به غذا با روند افزایشی در شوری آب از ۸۰ به ۱۸۰ در هزار برای بهبود عملکرد تولیدمثلی مولدین پیشنهاد می‌گردد.
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۱۰-۱۴۰۰ )
چکیده
موضوع تحقیق:گوگردزدایی هیدروژنی یکی از روشهای مؤثر برای حذف ترکیبات گوگردی از برش‌های نفتی و ارتقاء کیفیت سوخت میباشد. یکی از چالشهای عمده در این فرآیند دستیابی به پایه کاتالیست مناسب میباشد که بهترین عملکرد را داشته باشد. در این میان پایه‌های اصلاح‌شده با زئولیت به دلیل قوی بودن سایتهای اسیدی، مساحت سطح ویژه و ثبات هیدروترمال و شیمیایی بالا توجه زیادی را به خود اختصاص داده‌اند؛ اما اسیدیته و حجم مزوحفرات زئولیتها نیازمند اصلاح است.
روش تحقیق: در این پژوهش ابتدا زئولیت سلسله مراتبی Y با بهکارگیری روش پسا-سنتز (آلومینیوم زدایی) و با استفاده از فرم آمونیومی زئولیت و محلول NH۴F (۷۵/۰ مولار) در دمای ºC۹۰ به مدت ۳ ساعت تحت شرایط رفلاکس تهیه شد. خصوصیات فیزیکی- شیمیایی زئولیت با آنالیزهای BET, FESEM, FTIR AAS, XRD بررسی شد. زئولیت‌های اصلاح‌شده در سنتز پایه کاتالیست فرآیند HDS بکار گرفته شد. سولفیداسیون و ارزیابی عملکرد کاتالیستهای تهیه‌شده در سیستم میکرو-راکتوری با خوراک گازوئیل حاصل از واحد آیزوماکس پالایشگاه هدف انجام گرفت.
نتایج اصلی:نتایج نشان میدهد که حجم مزوپورها، مساحت سطح ویژه و نسبت SiO۲ / Al۲O۳ در زئولیت سلسله مراتبی به ترتیب به cm۳ g-۱ ۰۷۳/۰، m۲ g-۱۳۶/۷۸۳ و ۲/۵ (مقادیر اولیه به ترتیب cm۳ g-۱ ۰۳۲/۰، m۲ g-۱ ۱۸/۵۶۷ و ۵/۴) افزایش‌یافته است. همچنین نتایج حاصل از آنالیز زئولیت، حفظ ساختار و میزان بلورینگی طی فرآیند اصلاح زئولیت را اثبات میکند. اثر اصلاح زئولیت به ویژه تغییرات اسیدیته، مساحت سطح ویژه و حجم مزوحفرات بر فعالیت کاتالیستهای NiMo/Zeolite+Al۲O۳ مورد ارزیابی قرار گرفت. افزایش اسیدیته و بهبود ویژگی‌های فیزیکی- شیمیایی زئولیت اصلاح شده، موجب افزایش عملکرد کاتالیست در فرآیند گوگردزدایی هیدروژنی گازوئیل(Conversion =۹۰%) شده است.. بهبود فعالیت کاتالیستها را می‌توان به اثر مثبت زئولیتها بر توزیع سایتهای فلزی، مساحت سطح ویژه، اسیدیته و اندازهی مطلوب حفرات کاتالیست نسبت داد.
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
موضوع تحقیق : در سال‌های اخیر تولید پروپیلن با مقیاس صنعتی مبتنی بر روش اکسایشی هیدروژن‌زدایی پروپان به دلیل عدم محدودیت های ترمودینامیکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. دراین راستا، بهکارگیری زئولیت‌های طبیعی با فراوانی بالا و قیمت پایین از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. در این مقاله زئولیت طبیعی پرلیت به عنوان پایه کاتالیستی اصلاح‌شد و سپس عملکرد کاتالیست های سنتزی با فلز فعال وانادیوم در فرآیند هیدروژن‌زدایی اکسایشی پروپان در راستای تولید پروپیلن بررسیشد. در این فرایند خوراک مخلوط از پروپان و هوا با دبیh-۱ ۴۰۰۰۰ (GHSV)، تحت فشار اتمسفریک و دمای ۵۰۰ درجه سانتی‌گراد در یک راکتور کوارتزی بستر ثابت مورد استفاده قرار گرفت.
روش تحقیق: در این پژوهش پایه پرلیت طبیعی به عنوان منبعی از آلومینیوم‌اکسید (Al۲O۳) و سیلیس (SiO۲) توسط محلول یک مولار آمونیوم نیترات (NH۴NO۳) مورد تعویض یونی قرار گرفت(PERLIT-I). در ادامه به منظور بررسی تاثیر آلومنیوم‌زدایی پایه، غلظت‌های مختلف اسیدی از اسید نیتریک (HNO۳) برابر با ۰,۷۵، ۱.۵، و ۲.۲۵ مولار، مورد استفاده قرار گرفت (PERLIT-IA). به منظور سنتز کاتالیست های ۸% وزنی، چهار پایه سنتزشده توسط وانادیوم به عنوان فلز فعال به روش تلقیح خشک نشانده‌شدند. به منظور تعیین دقیق ساختار و ارزیابی ویژگی‌های کاتالیست، آنالیزهای پراش اشعه ایکس(XRD)، میکروسکوپ الکترون روبشی (FE-SEM)، و برنامه دمایی واجذب آمونیاک (NH۳-TPD) مورد استفاده قرار گرفتند.
نتایج اصلی: نتایج نشان داد میزان غلظت اسید مورد استفاده، پارامتری تاثیرگذار بر میزان درصد تبدیل و گزینش‌پذیری کاتالیستها میباشد. در مقایسه، فعالیت متفاوت قابل توجهی بین عملکرد نمونه V/PERLIT-I نسبت به نمونههای V/PERLIT-IA مشاهده‌شد. مقدار بیشینه گزینش‌پذیری برای V/PERL-IA(۲,۲۵) برابر با ۷۴ درصد نشان داده‌شد. با توجه به نتایج، پایه اصلاح‌شده پرلیت با گزینش‌پذیری مناسب می‌توانند در مطالعات بکارگیری به عنوان پایه‌صنعتی مورد توجه قرار گیرند.
زینب صداقت، حسین آدینه، محمد هرسیج، محمد فرهنگی،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۵-۱۴۰۱ )
چکیده
فناوری بایوفلاک بهعنوان یک سیستم پرورش برای کاهش اثرات زیست محیطی تولید ماهی در نظر گرفته میشود. در مطالعه حاضر تاثیر نانوذرات زئولیت بر کیفیت آب، عملکرد رشد، آنزیمهای گوارشی و پاسخ ایمنی ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) پرورش یافته در شرایط بایوفلاک مورد بررسی قرار گرفت. بچه ماهیان (وزن اولیه ۳۶/۰± ۹۹/۷ گرم) در ۴ تیمار تقسیم شدند و با ۴ سطح از نانوذره زئولیت بهمیزان ۰ (شاهد)، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم در کیلوگرم جیره غذایی در سیستم بایوفلاک (NZ۱، NZ۲ و NZ۳) بهمدت ۶۰ روز تغذیه شدند. نسبت کربن به ازت (۱:۱۵) با استفاده از ساکارز تامین گردید. پارامترهای کیفیت آب مانند ترکیبات نیتروژنی در طول دوره آزمایش اندازهگیری شد. پایان دوره آزمایش، بالاترین شاخصهای رشد و کمترین ضریب تبدیل غذایی در جیره ۵۰ میلی گرم در کیلوگرم (NZ۱) به دست آمد. فعالیت پروتئاز روده در تیمارهای NZ۱ و NZ۲ بهطور معنی داری بیشتر از سایر تیمارها بود، و بیشترین فعالیت لیپاز و آمیلاز مربوط به تیمار NZ۱ بود. جیرههای ۵۰ و ۱۰۰ نانوزئولیت در شرایط بایوفلاک بهطور قابل توجهی فعالیت سیستم ایمنی ماهی را افزایش دادند. مطالعه حاضر نشان میدهد که مکمل غذایی با ۵۰ و ۱۰۰ میلیگرم نانوذرات زئولیت در سیستم بایوفلاک بهطور قابل توجهی باعث افزایش عملکرد رشد، آنزیمهای گوارشی و پاسخ ایمنی در ماهی کپور معمولی در مخازن پرورش ماهی می شود.
اشکان بنان، محمدرضا کلباسی، محمود بهمنی،
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
کاربرد غیرمستقیم نانوذرات نقره (Silver Nanoparticles [AgNPs]) در کنترل عفونت قارچی شایع دوران انکوباسیون جنین تاسماهی ایرانی-ساپرولگنیازیز- در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. فیلترهای محتوی ۲/۰، ۵/۰ و ۱ درصد نانوذرات نقره در دو حالت بدون عامل و دارای عامل جفت شونده آمینوپروپیل تریاتوکسی سیلان به همراه تیمار شاهد (بدون فیلتر)، تیمارهای مورد بررسی در پژوهش حاضر بودند. نتایج نشان داد که در ۴۸ ساعت ابتدایی انکوباسیون که منطبق بر رشدونمو جنینی تا پیش از مرحله شروع نورولاسیون می گردد، علیرغم شروع آلوده سازی آب انکوباتورها با قارچ ساپرولگنیا، عفونت قارچی در هیچیک از تیمارهای مورد بررسی دیده نشد. نتایج حاصل از سنجش میزان رهایش نقره از فیلترهای مورد مطالعه در پایان ۱۲ ساعت ابتدایی شروع انکوباسیون نشان میدهد که میزان رهایش نقره در آب، در تیمارهای فیلترهای ۱% بدون عامل و عامل دار بطور معنیداری بیشتر از سایر فیلترهای محتوی نانوذرات نقره بود. این روند در زمانهای بعدی نمونه برداری (۴۸ و ۹۶ ساعت) نیز تکرار شد با این تفاوت که میزان رهایش تنها در تیمار فیلتر %۱ عامل دار بطور معنیداری بیشتر بود. در تیمار فیلترهای ۱% عامل دار، درصد تفریخ به طور معنیداری نسبت به تیمار فیلتر شاهد، افزایش نشان دادند.
دوره ۱۶، شماره ۵ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
ماسه‌های سیمانی به عنوان یکی از موضوعات اقتصادی و زیست محیطی در تثبیت خاک شناخته می‌شوند. در برخی موارد ترکیبی از سیمان و ماسه با سایر مواد از جمله فیبر، شیشه، نانوذرات و یا زئولیت میتواند به طور مؤثر در تثبیت خاک در جاده سازی استفاده شود. در این بررسی زئولیت به عنوان یکی از مواد افزودنی به سیمان و اثرات آن بر مقاومت فشاری تک محوری مورد ارزیابی قرارگرفته است. در این راستا از زئولیت نوع معدنی کلینوپیلولیت، سیمان تیپ II نکا و ماسه بابلسر به عنوان خاک پایه استفاده شد. تعداد ۱۴۴ آزمایش مقاومت فشاری تک محوری بر روی طرح اختلاط ۲۴ حالت سیمان و زئولیت شامل درصد سیمان‌های مختلف ۲، ۴، ۶ و ۸ درصد وزن خشک کل نمونه و درصد‌های جایگزینی ۰، ۱۰، ۳۰، ۵۰، ۷۰ و ۹۰ زئولیت نسبت به سیمان با تراکم نسبی‌های ۵۰، ۷۰ و ۸۵ درصد در مدت عملآوری ۷ و ۲۸ روز انجام شد. نتایج نشان میدهد که با جایگزینی ۳۰% زئولیت به جای سیمان نسبت به نمونههای بدون زئولیت، مقاومت فشاری تک محوری، به میزان ۲۰ تا ۷۸ درصد افزایش می یابد. همچنین در این فرآیند کرنش گسیختگی نمونه ها نیز زیاد میشود. نرخ افزایش مقاومت فشاری تک محوری برای نمونههای با درصد سیمان‌های بالاتر و تراکم کمتر، بیشتر است. همچنین نتایج حاکی از ارتباط توانی مقاومت فشاری تک محوری با پارامترهای وزنی سیمان، زئولیت و تخلخل (چند جمله‌ای از وزن‌های سیمان و زئولیت/تخلخل) میباشد.
دوره ۱۹، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۹۸ )
چکیده
کمبود منابع آبی و تخلیه فاضلاب به محیط زیست منجر به تحقیقات وسیعی در این حوزه به منظور توسعه فرآیندهای تصفیه فاضلاب پربازده، سریع و ارزان شده است. فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته بخاطر عملکرد بالا و آسان بودن فرآیند برای تصفیه فاضلاب بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق کاتالیست Ir-ZSM-۵ به روش هیدروترمال و تلقیح مرطوب سنتز و خصوصیات آن با استفاده از روشهای مختلف آنالیز نظیر XRD، FE-SEM، BET، FT-IR و NH۳-TPD تعیین مشخصه گردید. کاتالیست دارای بلورینگی بالا، مساحت سطح بالا، مورفولوژی کروی و توزیع یکنواخت فاز فعال بوده است. عملکرد کاتالیست Ir-ZSM-۵ در واکنش ناهمگن شبهالکتروفنتون برای حذف رنگ متیلنبلو به عنوان پساب مدل مورد ارزیابی قرار گرفت. تاثیرکمیتهای مختلف عملیاتی نظیر غلظتکاتالیست در محیط واکنش، pH محلول و شدت جریان بین دو الکترود بررسی شد. نتایج نشان داد که بهترین شرایط عملیاتی شامل سطح pH برابر با ۳، غلظت کاتالیست برابر با ۲/۰ گرمبرلیتر و جریان ۱۰۰ میلیآمپر بود که منجر به بالاترین بازده حذف (%۱۰۰) گردید. عملکرد کاتالیست در سه آزمایش پیدرپی افت چندانی نشان نداد که بیانگر قابلیت استفاده مجدد و پایداری آن میباشد. سینیتیک واکنش حذف بصورت شبه درجه اول ارائه شد که مطابقت قابل قبولی با نتایج تجربی نشان داد. نتایج این تحقیق منجر به درک بهتر از عملکرد کاتالیست ناهمگن زئولیتی در واکنش شبهالکتروفنتون میشود و همچنین حاکی از پتانسیل بالای روش نوین شبهالکتروفنتون ناهمگن در تصفیه پسابها میباشد.
دوره ۱۹، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۸ )
چکیده
بلوک سبک هبلکس (AAC) در ساختمان‌های کوتاه مرتبه و همچنین میانقاب‌ها به عنوان یک عنصر سازه‌ای استفاده میشود. مشکل اصلی این بلوک، مقاومت فشاری و کششی پایین و همچنین میزان جذب آب بالای آن بوده که هنگام اجرا آب ملات را به خود جذب کرده و کار را سخت میکند. در این مقاله به‌منظور بهبود ویژگی‌های مکانیکی و جذب آب این نوع از بلوک‌ها، سه نوع پوزولان شامل میکروسیلیس، زئولیت و سرباره ی کوره آهن گدازی با مقادیر ۷%، ۱۴% و ۲۱% وزنی سیمان به دوغاب بلوک اضافه شد. بدین منظور نمونههای مکعبی به ابعاد ۱۰×۱۰×۱۰ سانتی متر و استوانه ای به ابعاد ۱۰×۲۰ سانتی‌متر برای انجام آزمایش‌ها مقاومت فشاری و کششی و جذب آب ساخته شد. نتایج حاکی از آن است که استفاده از پوزولان‌ها در ترکیب بلوک هبلکس، خواص مکانیکی و جذب آب آن را بهبود می‌بخشد. بطوری که استفاده از میکروسیلیس، زئولیت و سرباره به ترتیب مقاومت فشاری را تا حدود ۸۴/۱، ۲و۷۲/۱ برابر نسبت به نمونه شاهد افزایش میدهد. همچنین استفاده از مقدار ۲۱% وزنی سیمان از پوزولان‌ها، سبب بهبود مقاومت کششی تا ۲۵% میشود. بطور کلی استفاده از میکروسیلیس، زئولیت و سرباره در مقادیر مختلف وزنی سیمان تا ۵۰%، ۴۵% و ۳۵% از مقدار جذب آب بلوک‌های هبلکس می‌کاهد.
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
در پژوهش حاضر تاثیر استفاده زئولیت همراه الیاف پلیپروپیلن در پایایی مشخصات مهندسی خاکهای نرم تثبیت شده با سیمان تحت چرخههای یخ و ذوب (F-T) بررسی شد. بدین منظور مقادیر صفر تا ۳۰% وزنی، سیمان و مخلوط سیمان-زئولیت (با نسبتهای متفاوت)، بطور جداگانه به خاک مورد مطالعه اضافه، سپس با افزودن الیاف و عملآوری تا ۹۰ روز، مجموعهای از آزمایشهای ژئوتکنیکی در کنار آنالیزهای ریزساختاری صورت گرفت. نتایج بدست آمده موید آن است استفاده از مقادیر اندک سیمان میتواند سبب بهبود اولیه پارامترهای ژئومکانیکی خاک شود؛ اما با افزایش چرخههای F-T مقاومت نمونهها بعضاً تا ۶۰% کاهش مییابد. تأمین شرایط مطلوب، نیازمند مصرف زیاد سیمان و نگهداری طولانی بوده که علاوه بر افزایش هزینه تثبیت، رفتار مصالح را به شدت تردشکن میکند. از طرفی، با افزودن زئولیت (حداکثر تا یک چهارم سهم سیمان) علیرغم امکان رشد ظرفیت باربری (تا ۳/۱ برابر)؛ اما همچنان مقاومت مصالح تحت چرخههای F-T افت زیادی نشان میدهد. مشاهده شد حضور الیاف در این سری از نمونهها، تاثیر قابل ملاحظهای بر افزایش پایایی رفتار خاک به ویژه در زمانهای محدود نگهداری (کمتر از ۷ روز) و مقادیر کم افزودنی داشته و شاخص خرابی ناشی از فرآیند یخ و ذوب حدود ۵۰% کاهش مییابد. علاوه بر این، مقاومت کششی سیستم اخیر نسبت به سیمان تنها، بیش از ۵/۱ برابر بهبود و مقاومت پسماند آن تا ۲۰۰% بیشتر است. علت این تغییرات با استناد به طیفهای اشعه ایکس و تصاویر میکروسکوپ الکترونی، تشکیل ماتریس پیوستهتر خاک ناشی از گسترش نانو ساختارهای سیمانی و پیوند مستحکم الیاف با ذرات ارزیابی شد. در مجموع بر اساس نتایج حاصل، استفاده از ترکیب CZF، به دلیل امکان مصرف کمتر سیمان (حدود ۳۰%) و همچنین کاهش زمان مورد نیاز عملآوری (تا ۳ برابر)، به عنوان یک گزینه موثر برای بهسازی خاکهای نرم تحت چرخههای یخ و ذوب، پیشنهاد میشود.
دوره ۲۲، شماره ۴ - ( ۴-۱۴۰۱ )
چکیده
یکی از اهداف متولیان راه، بهره‌برداری به‌موقع و سریع از فرودگاه‌ها و آزادراه‌ها میباشد که در روسازی بتنی این امر به دلیل رفتار متفاوت آن با روسازی آسفالتی در مراحل اولیه اجرا، یکی از چالشهای مهم میباشد. در این پژوهش با هدف بهبود خواص مکانیکی و دوام در برابر اثر توأمان پدیده ذوب و یخ و نمک‌زدایی سطحی به‌خصوص در سنین اولیه جهت رفع مشکل عدم امکان بهره‌برداری زودهنگام از روسازیهای بتنی به کمک اثر ترکیب مواد سیمانی مختلف از جمله آهک هیدراته، متاکائولن و زئولیت پرداخته‌شده است. در این راستا، مطالعات ریزساختاری هم با استفاده از آنالیز XRD و SEMبهصورت مقایسهای در دو شرایط عملآوری آب و قرار گرفتن در معرض چرخه ذوب و یخ انجام‌شده است. که جایگزینی سیمان با زئولیت و متاکائولن در بتن آهکی منجر به کاهش تخلخل و تراکم یکپارچه با تشکیل CSH در ساختار بتن گردید. بر همین اساس بهبود خواص مکانیکی و دوام روسازیهای بتنی در برابر تأثیر توأمان ذوب و انجماد و یخزدایی با نمک بر اساس چهار طرح اختلاط شامل بتن شاهد (CC) و سه نمونه دیگر حاوی ۱۵% آهک(CL) ، ۱۵% آهک و ۱۵% متاکائولن (CLM) و ۱۵% آهک و ۱۵% زئولیت (CLZ) مورد آزمایش و تجزیه و تحلیل قرار گرفت که مشخص شد به ترتیب نمونهCL ، CLM و CLZ نسبت به نمونه شاهد، افزایش مقاومت فشاری در سنین اولیه داشته‌اند به‌گونه‌ای که در تست ۷روزه به ترتیب باعث اقزایش مقاومت فشاری به میزان ۲۰، ۳۲ و ۴۸ درصد گردیده است که در طول آزمایش هم این افزایش ادامه یافت. در آزمایش چرخه ذوب و یخ پس از طی ۵۵ سیکل، مخلوط های CLM و CLZ همواره میزان تخریب کمتری نسبت به نمونه شاهد از خود نشان دادند. به‌گونه‌ای که در پایان آزمایش، درصد کاهش وزن به ترتیب ۴۸,۷% و ۷۵.۲% کمتر از نمونه شاهد بوده است. علاوه بر این بر اساس نتایج آزمایش جذب مویینگی آب مشخص شد نمونههای CLM و CLZدر سنین اولیه نفوذپذیری کمتری نسبت به مخلوط CC داشته و این رفتار در سنین بالاتر نیز با عملکرد مناسبتری ادامه یافته است. همچنین نتایج حاصل ازمقاومت خمشی بیانگر تأثیر مثبت افزودنی‌ها در تمامی نمونهها با گذشت زمان، بر روند افزایش مقاومت خمشی می باشد به‌گونه‌ای که به ترتیب برای نمونهCL ، CLM و CLZ نسبت به نمونه شاهد، افزایش مقاومت خمشی در ۲۸ روزه به میزان ۳۹، ۴۲ و ۵۷ درصد بوده است. تأثیر مثبت آهک هیدراته به دلیل خاصیت خمیری بالا در افزایش مقاومت خمشی مخلوطهای حاوی متاکائولن و زئولیت کاملاً مشهود است و موجب افزایش خصوصیات مکانیکی در تمامی سنین نمونهها شده است، ولی باعث ضعف در عملکرد دوام نسبت به نمونه شاهد گردید. این موضوع در مخلوطهای کامپوزیتی حاوی آهک با متاکائولن یا زئولیت رفع گردیده و نتایج آزمایشهای دوام بیانگر بهبود قابل‌ملاحظه هر دو پوزولان به خصوص در زئولیت می باشد، لذا بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت با بهبود خواص مکانیکی و دوامی مخلوطهای CLMو CLZ، استفاده از افزودنی متاکائولن یا زئولیت در بتن حاوی آهک هیدراته راه حلی مناسب برای رفع چالش عدم امکان بهره‌برداری زودهنگام در روسازی بتنی است.
دوره ۲۳، شماره ۶ - ( ۸-۱۴۰۲ )
چکیده
امروزه استفاده از بتن های خودترمیم شونده مورد توجه محققین مختلف قرار گرفته است. در مقاله حاضر به بررسی تاثیر باکتری باسیلوس سابتیلیس با غلظت¬های مختلف بر روی بتن¬های حاوی زئولیت پرداخته شده است. باکتری مذکور در آزمایشگاه تولید و به طرح اختلاط بتن اضافه گردید. جهت ارزیابی تاثیر باکتری باسیلوس سابتیلیس بر روی نمونه¬های دارای زئولیت، آزمایشات مقاومتی و دوام از جمله آزمایش مقاومت فشاری، آلتراسونیک، نفوذ ناپذیری و جذب آب در سنین مختلف بر روی آزمونه¬ها انجام گرفت. همچنین با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و میکروسکوپ نوری ترمیم شوندگی بتن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون مقاومت فشاری نشان داد، نمونه های حاوی زئولیت با غلظت ۸^۱۰×۲,۸ سلول بر میلی لیتر منجر به افزایش ۱۶.۷۶ درصدی مقاومت فشاری و نمونه¬های بدون زئولیت ۱۳.۵۱ درصد مقاومت فشاری را افزایش دادند. همچنین وجود باکتری در طرح اختلاط منجر به کاهش حدودا ۱۵ درصدی جذب آب نمونه¬های بدون زئولیت و ۳۰ درصدی نمونه¬های دارای زئولیت گردید. بر اساس نتایج آزمایشات انجام شده مناسب¬ترین غلظت، جهت بهبود همزمان پارامترهای مقاومتی و دوام از بین غلظت¬های مختلف باکتری باسیلیس سابتیلیس، غلظت ۸^۱۰×۲.۸ سلول بر میلی لیتر پیشنهاد می¬گردد.
