---

---

هدف: زولدرونیک اسید به‏عنوان یکی از درمان‏های بیماری استئوپورز در تمایز سلول‏های بنیادی مزانشیمی نقش دارد. با این حال مکانیسم اثر این دارو در القای تمایز استئوبلاستیک سلول‏های بنیادی مزانشیمی هنوز به‏خوبی شناخته نشده است. بر این اساس در این تحقیق تأثیر زولدرونیک اسید روی متیلاسیون پروموتر ژن‏های RUNX۲ و DLX۵ ارزیابی شد. مواد و روش‏ها: سلول‏های بنیادی مزانشیمی انسانی پس از جداسازی و تکثیر، تحت تیمار ضربانی با زولدرونیک اسید با غلظت نهایی ۵ میکرومولار به‏مدت ۳ ساعت قرار گرفتند و به‏مدت ۳ هفته در محیط تمایزی کشت داده شدند. استخراج DNA در هفته‏های اول، دوم و سوم تمایز استئوبلاستیک و همچنین از سلول‏های بنیادی مزانیشیمی صورت گرفت. پس از تیمار DNA با سدیم بی‏سولفیت، آزمایش PCR اختصاصی متیلاسیون با استفاده از آغازگرهای متیله و غیر‏متیله به‏منظور ارزیابی متیلاسیون پروموتر ژن‏های RUNX۲ و DLX۵ انجام شد. نتایج: نتایج آزمایش PCR اختصاصی متیلاسیون با آغازگرهای متیله و غیرمتیله برای ژن‏های RUNX۲ و DLX۵ در سلول‏های تمایز یافته استئوبلاستی و سلول‏های بنیادی مزانشیمی مثبت بود. بر این اساس وضعیت متیلاسیون ناحیه پروموتری ژن‏های RUNX۲ و DLX۵ نشان دهنده متیلاسیون ناکامل است. نتیجه‏گیری: ژن‏های RUNX۲ و DLX۵ در تمایز استئوبلاستیک ناشی از داروی زولدرونیک اسید تغییر آرایش متیلاسیون نمی‏دهند. نتایج بررسی حاضر نشان داد که زولدرونیک اسید به‏واسطه مکانیسم‏های اپی‏ژنتیکی به‏ویژه متیلاسیون پروموتر منجر به تمایز استئوبلاستیک سلول‏های بنیادی مزانیشیمی نمی‏شود. بر این اساس، مکانیسم اثر داروی زولدرونیک اسید در سلول‏های بنیادی مزانشیمی در القای تمایز می‏تواند یک مسیر مستقل از تغییرات اپی‏ژنتیکی در این دو ژن باشد.