جستجو در مقالات منتشر شده
۷ نتیجه برای مواد معدنی
ابراهیم ستوده، رعنا بهادری، حسن حبیبی، ایمان ناصری‌فرد،
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی اثرات نانوذرات سولفات‌منگنز جیره بر عملکرد رشد، شاخص‌های خونی و ترکیبات بیوشیمیایی خون به‌عنوان یکی از شاخص‌های مهم سلامتی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان Oncorhynchus mykiss)( انجام شد. تعداد ۲۴۰ قطعه بچه‌ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان با میانگین وزن اولیه ۰/۱±۰/۸گرم در ۱۲ آکواریوم با ۴ تیمار و ۳ تکرار ذخیره‌سازی و با ۴ جیره شامل جیره شاهد (فاقد منگنز)، جیره Mn-M (حاوی سولفات منگنز به میزان ۱۰میلیگرم بر کیلوگرم)، Mn-N۱۰ (نانوذرات سولفات‌منگنز با میزان ۱۰میلیگرم بر کیلوگرم)، Mn-N۱۵ (نانوذرات سولفات‌منگنز با میزان ۱۵میلیگرم بر کیلوگرم) به‌مدت ۶ هفته تغذیه شدند. غذادهی ماهیان تا حد سیری ظاهری و روزانه در ۴ نوبت انجام شد. در پایان آزمایش میانگین وزن نهایی در بچه‌ماهیان تغذیه‌شده با جیره‌های حاوی نانوذره سولفات‌منگنز نبست به تیمار شاهد به‌طور معنی‌داری بالاتر بود (۰/۰۵>p)، اما نسبت به گروه تغذیه‌شده با سولفات‌منگنز اختلاف معنی‌داری نداشت (۰/۰۵<p). شاخص وضعیت در بچه‌ماهیان تغذیه‌شده با جیره‌های حاوی نانوذره سولفات‌منگنز نسبت به گروه تغذیه‌شده با سولفات منگنز اختلاف معنی‌داری نشان نداد (۰/۰۵<p). بین شاخص‌های خونی اندازه‌گیری‌شده میزان هموگلوبین (Hb) در تیمار تغذیه‌شده با جیره Mn-N۱۰ اختلاف معنی‌داری نسبت به تیمار تغذیه‌شده با جیره شاهد نشان داد (۰/۰۵>p). شاخص آلبومین در تیمارهای تغذیه‌شده با جیره‌های Mn-N۱۰ و Mn-N۱۵ نسبت به جیره‌های شاهد و Mn-M اختلاف معنی‌داری نشان داد (۰/۰۵>p). به‌طور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد افزودن مکمل نانوذرات سولفات‌منگنز جیره در مقایسه با شکل معمولی سولفات‌منگنز تاثیر معنی‌داری بر عملکرد رشد، تغذیه و شاخص‌های خون‌شناسی و ترکیبات بیوشیمیایی خون بچه‌ماهیان قزل‌آلای رنگین‌کمان ندارد.
دوره ۱۷، شماره ۱۰۵ - ( ۸-۱۳۹۹ )
چکیده
غنیسازی مواد غذایی برای پیشگیری و درمان ناهنجاریهای ناشی از فقر ریزمغذی‌ها از روشهایی است که به دلیل هزینههای پایین و بدون نیاز به تغییر برنامه و عادات غذایی، به طور گسترده در سطح جهان، مورد استفاده قرار میگیرد. در غنیسازی دانههای غلات معمولا از روشهای غوطهوری و پاشش و برای آرد غلات از فرآیند اکستروژن، استفاده میشود. در غنیسازی به روش اکستروژن، افزدونیهای مورد استفاده در درون ماتریکس غذایی قرار میگیرند و به همین دلیل خروج آنان طی مراحل مختلف فرآوری کمتر از دیگر روشهای غنیسازی میباشد. در تحقیق حاضر، برنج بازسازی شده به روش پخت اکستروژن، با ویتامین D۳ (۱۰۰۰۰۰ IU/g)، در غلظتهای ۵/۲، ۵، ۵/۷ و ۱۰ µg/۱۰۰g و عنصر روی (اکسید روی)، در غلظتهای ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰ mg/۱۰۰g، غنی گردید و در ادامه باقیمانده آنها پیش و پس از فرآیند اکستروژن و همچنین پیش و پس از پخت، در فواصل زمانی ثابت ۳۰ روزه و طی دوره نگهداری ۱۸۰ روزه، مورد سنجش قرار گرفت. طبق نتایج، دوره نگهداری و همچنین فرآیند پخت بر پایداری این مواد در برنج بازسازی شده، تاثیری معنی‌دار داشت به گونهای که مقدار ویتامین D۳ و عنصر روی در پایان دوره نگهداری ۱۸۰ روزه به ترتیب ۹/۳۲ و ۳/۱۱ درصد (پیش از پخت) و ۹/۳۸ و ۰/۲۴ درصد (پس از پخت) کاهش یافتند اما این مواد طی فرایند اکستروژن از پایداری مطلوبی برخوردار بودند. در مجموع و طی مراحل مختلف فرآوری، محتوی ویتامین D۳ و عنصر روی، به ترتیب ۱/۸۷ و ۰/۳۹ درصد کاهش یافتند.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۱ - ( ۲-۱۴۰۰ )
چکیده
نان نقش مهمی در تغذیه افراد به ویژه اقشار کم درآمد جامعه به عهده دارد. افزایش روز افزون تقاضا برای مصرف نانهای صنعتی، منجر به استفاده از روشهای متعددی جهت رفع کمبودهای موجود به خصوص کمبود مواد معدنی در این قبیل نانها شده است. مواد معدنی برای انجام فعالیتهای بیولوژیکی ضروری بوده و کمبود آنها منجر به اختلالات فیزیولوژیکی متعدد در بدن انسان میگردد. کنسانتره پروتئینی ماهی منبع غنی از مواد معدنی محسوب میشود. در این پژوهش اثر استفاده از سطوح مختلف کنسانتره پروتئینی ماهی کپور نقرهای (Silver Carp Protein Concentrate; SCPC)، ۰ (تیمار شاهد)، ۲، ۳ و ۴ درصد (به ترتیب تیمارهای A، B، C و D) بر پروفیل مواد معدنی نان تست شامل درشت مغذیها (Ca، P، K، Na، Mg) و ریزمغذی‌ها (Fe،Zn ، Cu، Mn) با استفاده از یک طرح کاملا تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که بیشترین و کمترین میزان کلسیم به ترتیب مربوط به تیمار D، ۴۴/۱۱۸ و تیمار شاهد، ۷۷/۴۵ میلیگرم در ۱۰۰ گرم نان بود. بیشترین و کمترین مقدار روی مربوط به تیمار D، ۷۷/۲ و تیمار B، ۸۴/۱ میلیگرم در ۱۰۰ گرم نان بود. با افزودن SCPC میزان پتاسیم، سدیم، مس و منگنز در نان به صورت معنی‌داری افزایش یافت (P<۰/۰۵)، با این حال مقدار فسفر و منیزیم تغییری پیدا نکرد. لازم به ذکر است که هیچیک از شاخص‌های حسی در نانهای غنی شده تحت تاثیر قرار نگرفت. در نتیجهگیری کلی میتوان اذعان داشت که با افزایش میزان SCPC در نان، مقدار اکثر مواد معدنی در آن به صورت چشمگیری افزایش یافت. تیمار D به دلیل دارا بودن بیشترین میزان ترکیبات معدنی مفید مورد نیاز بدن برای غنیسازی نان و سایر مواد غذایی نظیر ماکارونی، بیسکوئیت و غیره پیشنهاد میگردد. توصیه میشود که در آینده از SCPC در تولید نانهای صنعتی بیشتر استفاده به عمل آید.
دوره ۱۸، شماره ۱۱۳ - ( ۴-۱۴۰۰ )
چکیده
فرایند غنیسازی به منظور بهبود وضعیت دریافت ریزمغذی‌ها در جامعه هدف اجرا میشود. هدف از انجام این مطالعه، تولید ماده غذایی انرژی‌زا و غنی شده با ریزمغذی‌ها با استفاده از دو صمغ دانه شاهی و زدو و بررسی تاثیر صمغ‌ها بر ماندگاری و بازیابی مواد معدنی و ویتامین‌ها بود. فرمولاسیون شامل پودر گوشت، پودر سویا، روغن، ویتامین‌های محلول در چربی و مواد معدنی (آهن و روی) و کلریدسدیم بود. از میان فرمولاسیون‌هایی که بالاترین میزان انرژی و ویسکوزیته را داشتند، ۵ مورد انتخاب و میزان مواد معدنی، عناصر آهن و روی، ویتامین‌های A، D، E و K و میزان فعالیت آبی اندازه‌گیری شد. یک فرمول با ۹۲/۰% صمغ دانه شاهی و ۲۳/۱% صمغ زدو بالاترین میزان انرژی و ویسکوزیته را داشت. داده‌های این مطالعه نشان داد که حضور صمغ‌ها موجب حفظ محتوای ویتامین‌های محلول در چربی در نمونه‌ها میگردد و تفاوت معناداری میان میزان ویتامین‌های A، D، E و K در روز صفر و ۱۴ وجود ندارد لیکن در نمونه کنترل میزان ویتامین‌های ذکر شده کاهش یافت. پاسخ حاصل از حضور همزمان صمغ زدو و دانه شاهی در فرمولاسیون غذای انرژی‌زا نشان داد که نوع و غلظت صمغ تاثیری بر حفظ مواد معدنی (آهن و روی) ندارد. بهترین فرمولاسیون در این مطالعه حاوی ۲۵/۳۵% پروتئین و ۵/۰% مواد معدنی بود که می‌تواند ۰۳/۲۷۷ کیلوکالری انرژی، کل میزان مورد نیاز روزانه ویتامین A، D و E، ۵/۶۲% میزان مورد نیاز روزانه ویتامین K و ۱۰۰% میزان مورد نیاز روزانه به عناصر آهن و روی را تامین نماید.
دوره ۲۱، شماره ۱۴۷ - ( ۲-۱۴۰۳ )
چکیده
هسته خرما منبعی غنی از مواد معدنی، فیبر، کربوهیدارت و دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی بالایی است که می‌تواند به‌عنوان یک منبع ارزان و فراسودمند در فرمولاسیون محصولات غذایی در کشور مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش به منظور بررسی میزان عناصر غذایی در هسته ۱۵ رقم خرمای تحت کشت در استان خوزستان شامل ارقام داخلی (فرسی، استعمران، زاهدی، دیری، بلیانی، بریم، برحی، سویدانی، اشرسی، حلاوی، عویدی و پیارم) و خارجی (مجول، دگلت‌نور، توری) در پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری انجام شد. این ارقام در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین میزان مواد معدنی هسته ارقام مختلف خرمای مورد بررسی، تفاوت بسیار معنی‌داری از نظر میزان عناصر معدنی آهن، منگنز، مس، روی، سدیم، پتاسیم و کلسیم وجود دارد. در هسته‌های خرما، عنصر پتاسیم دارای بالاترین مقدار نسبت به سایر عناصر بود و پس از آن کلسیم، سدیم، روی، آهن، منگنز و مس قرار گرفتند. بالاترین میزان عناصر آهن و منگنز در هسته رقم دیری و بالاترین میزان مس و پتاسیم در هسته رقم مجول مشاهد شد. هسته رقم دگلت‌نور داری بالاترین میزان سدیم و کلسیم بود. همچنین، بالاترین میزان عنصر روی در هسته رقم برحی یافت شد. در هسته‌های ارقام مختلف خرما، بین درصد کلسیم و درصد سدیم بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار مشاهده شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای، ارقام خرمای مورد بررسی از نظر میزان عناصر غذایی هسته، در چهار گروه اصلی طبقه‌بندی شدند. به‌طور کلی، هسته‌های خرمای ارقام مورد بررسی، حاوی مقادیر قابل توجه اما کاملا متغیری از عناصر غذایی بودند و استفاده از هسته‌های ارقام خرمای داخلی دیری و برحی و رقم خارجی مجول به‌عنوان اجزای مهم در تولید مواد غذایی فراسودمند در کشور توصیه میشود.
دوره ۲۱، شماره ۱۵۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
امروزه سبوس به عنوان یک ترکیب فراسودمند در صنایع غذایی مورد توجه است. این پژوهش با هدف بررسی روشهای فرآوری سبوس برنج برای بهبود ویژگیهای فیزیکوشیمیایی آن انجام شد. تیمارها در ۱۲ گروه به شرح زیر آماده شدند: ۴ نمونه تیمار شده با روش هیدروترمال H۱ تا H۴ (به ترتیب به مدت ۱ و ۲ ساعت در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد و به مدت ۱ و ۲ ساعت در دمای ۸۰ درجه سانتیگراد)، ۴ نمونه تیمار شده با روش مایکروویو M۱ تا M۴ (به ترتیب به مدت ۴ و ۷ دقیقه در توان ۶۰۰ وات و به مدت ۴ و ۷ دقیقه در توان ۹۰۰ وات) و ۴ نمونه تیمار شده با روش ترکیبی هیدروترمال-مایکروویو HM۱ تا HM۴ (به ترتیب ابتدا ۱ و ۲ ساعت در دمای ۵۰ درجه سانتیگراد سپس ۴ دقیقه در توان ۷۵۰ ، ابتدا ۱ و ۲ ساعت در دمای ۵۰ درجه سانتیگراد سپس ۷ دقیقه در توان ۷۵۰ وات) و یک نمونه شاهد (C۰). نتایج آزمایشات نشان داد روش ترکیبی هیدروترمال-مایکروویو در کاهش اسید فیتیک نسبت روشهای مستقل موثرتر بود بطوریکه تیمار HM۴ کمترین میزان اسید فیتیک را نشان داد. همچنین فرآیند ترکیبی هیدروترمال-مایکروویو بیشترین حفظ مواد معدنی را نیز نشان داد (p<۰,۰۵) و بیشترین میزان آهن و روی و کلسیم نیز در تیمار HM۱ (به ترتیب ۶۸/۶ و ۵۶/۱ و ۴۳/۱۰۶ppm) دیده شد. کمترین میزان تغییرات رنگ مربوط به سبوس فراوری شده با روش هیدروترمال (H۱ با ΔE برابر ۳۶/۶) بود. بررسی فلزات سنگین نیز نشان داد روش مایکروویو در کاهش آنها ، موثرتر از سایر روشها بود هرچند کلیه تیمارها منجر به افت قابل ملاحظه ای از فلزات سنگین شدند . بطور کلی میتوان نتیجه گرفت استفاده از روش ترکیبی هیدروترمال- مایکروویو سبوس برنجی با خواص فیزیکوشیمیایی بهتری ارئه میدهد.
دوره ۲۲، شماره ۱۵۹ - ( ۲-۱۴۰۴ )
چکیده
گیاه اویارسلام (Cyperus Rotundus L.) از تیره ی جگن (Lyperaceae ) و یک علف هرز تک لپه ای می باشد. غده گیاه اویارسلام دارویی خانگی برای سوء هاضمه، استفراغ، اسهال، تلخ، قابض، آرام بخش، بادشکن، مدر، کرم کش، قاعده آور و مقوی اعصاب است. در این مطالعه برای اولین بار از گل گیاه اویار سلام به دو روش ماسراسیون و فراصوت با حلال های آب مقطر و اتانول و در زمان های ۱۵ و ۳۰ دقیقه عصاره گیری شد. هم چنین فعالیت آنتی باکتری با روش تعیین قطر هاله ی عدم رشد،حداقل غلظت بازدارندگی رشد(MIC) و حداقل غلظت باکتری کشی(MBC) و مقدار مواد معدنی موجود در عصاره ی گل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بدین صورت گزارش شد که تفاوت بین بازده ی استخرج هر دو روش ناچیز است ولی روش فراصوت به دلیل کاهش بازه ی زمانی عصاره گیری نسبت به ماسراسیون بهینه تر می باشد. در بین مقادیر مواد معدنی بیش ترین مقدار برای پتاسیم و کم ترین مقدار برای مس، مولیبدن و سلنیوم حاصل شد. نتایج حاصل از بررسی خاصیّت آنتی باکتری عصاره ی گل نسبت به آنتی بیوتیک نشان دهنده ی این است که اثر مهارکنندگی آنتی بیوتیک ها روی باکتری اشریشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس بیش تر است.
