۱۰ نتیجه برای هرمزگان
دوره ۶، شماره ۲۰ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
آیین ازدواج در استان هرمزگان خلاف مشابهت‌هایی که با مراسم عروسی دیگر اقوام ایران دارد به لحاظ مراسم جشن و چگونگی انجام آن تفاوت‌هایی دارد. یکی از این تفاوت‌ها خوانش مرتب باسنک (واسنک) در مراحل مختلف ازدواج توسط زنان و در بعضی از موارد توسط مردان است که البته بسامد خوانش زنان بسیار بالاتر از خوانش مردان است. این مقاله به شیوه تحلیل محتوا و با ابزار مشاهدات عینی و مصاحبه به بررسی باسنک‌ها و نقش خواهر داماد در هرمزگان می‌پردازد. باسنک‌های هرمزگان بیشتر جنبۀ مذهبی دارد و توسط اطرافیان عروس و داماد خوانده می‌شود. دو نفر از خوانندگان باسنک‌ها خواهر و مادر دامادند. نتایج حاصل این پژوهش نشان می‌دهد خواهر داماد حضور پررنگتری در باسنک (واسنک)ها دارد؛ اما مادر داماد نیز هرگاه مهمانان با کمی و کسری در مراسم ازدواج بهخصوص در مراحل پذیرایی مواجه شوند در باسنک‌ها حضور دارد که به صورت اعتراض و طنز مخاطب قرار می‌گیرد. این مقاله به بررسی هفتاد باسنک در هرمزگان می‌پردازد که در ۱۶ مورد خواهر داماد نقش مستقیم دارد. اشعار باسنک در هرمزگان بیشتر در وزن‌های فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن و مستفعلن فعولن و یا مفاعلین مفاعیلن فعولن و چند وزن دیگر سروده شده است، البته به دلیل شفاهی و عامیانه بودن اشعار مشکل وزن و قافیه در تعدادی از آنها دیده می‌شود.
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
در این پژوهش زنجرکهای جنس Euscelis Brulle در ایران شامل: Euscelis alsia Ribaut، E. incisa Kirschbaum و E. lineolata Brulle مورد مطالعه قرار گرفته و همچنین گونه E. distinguenda Kirschbaum برای اولین بار از ایران گزارش شده است. ویژگیهای شکلشناسی هر یک از گونهها، تصاویر و ترسیمهای اصلی به همراه کلید شناسایی ارایه گردیده است.
پریسا نوروزی‌فرد، ثمر مرتضوی، صدیقه اسد، نسرین حسن‌زاده،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: تعیین بخش قابل دستیابی زیستی عناصر در رسوبات از موضوعات مهم سم‌شناسی است. با توجه به شرایط خاص خلیج فارس و تاثیر آلاینده‌ها، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی قابلیت دستیابی زیستی عناصر سمی از مقدار کل در رسوبات سطحی خلیج فارس انجام شد.
مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر غلظت کلی و بخش قابل دستیابی زیستی عناصر مس، سرب، روی، نیکل و کروم در ۱۴ ایستگاه ساحلی استان هرمزگان و جزیره قشم اندازه‌گیری شد. به‌منظور تعیین غلظت کلی از ترکیبات نیتریک‌اسید و پرکلریک‌اسید برای سنجش بخش قابل دستیابی زیستی از محلول آنزیمی پروتئاز K استفاده شد.
یافته‌ها: بیشترین میانگین غلظت کلی مربوط به روی و کمترین مقدار آن مربوط به کروم بود و جزیره قشم آلودگی بیشتری را نسبت به هرمزگان داشت. سرب و کروم نسبت به سایر عناصر دستیابی زیستی و درصد سهم عنصری بیشتری دارند. با افزایش غلظت سرب، کروم و مس قابلیت دستیابی زیستی این عناصر نیز افزایش پیدا کرد. همچنین روی و نیکل کمترین مقادیر قابل دستیابی زیستی را نشان دادند. غلظت عناصر مس، سرب و نیکل نیز از میانگین جهانی رسوبات و حد بیشینه WHO/US EPA و عنصر نیکل از حد ERM، PEL و SEL بیشتر بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به دقت پایین تعیین غلظت کلی فلزات در سمیت رسوبات برای آبزیان و لزوم توجه به بخش قابل دستیابی زیستی، احتمال ایجاد ریسک اکولوژیک سرب و کروم نسبت به سایر عناصر برای آبزیان خلیج فارس بیشتر است. اما روی و نیکل با وجود بالابودن غلظت کلی، کمترین تهدید را در محیط ایجاد می‌کنند.
سیده لیلی محبی نوذر، محمد صدیق مرتضوی، فرشته سراجی، بهنام دقوقی، رضا دهقانی، غلامعلی اکبرزاده،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۹ )
چکیده
هدف بررسی حاضر شناسایی فیتوپلانکتون‌های تولید کننده سموم دوموئیک و اوکادوئیک اسید در آبهای ساحلی شهر بندرعباس و تعیین میزان سموم درنمونه های آب و نرم تنان می‌باشد. نمونه برداری آب جهت شناسایی گونه های فیتوپلانکتونی و سنجش سموم در زمستان ۹۴ و تابستان ۹۵ از مناطق ساحلی مشرف به محل ریزش پساب های شهری و صنعتی انجام شد. نرم تنان از سواحل شهر بندرعباس و بندرلنگه جمع آوری شدند. آنالیز سموم فیتوپلانکتونی بر اساس روش کیت و تجزیه دستگاهی آلایزا سنجش شد. گونه‌های Pseudonitzschia delicatissima، Pseudo-nitzschia pungens و Pseudo-nitzschia seriata در تولید دوموئیک اسید و گونه های Dinophysis caudate و Prorocentrum Lima در تولید اوکادوئیک اسید در آبهای ساحلی بندرعباس شناسایی شدند. اوکادوئیک اسید محلول در آب به طور قابل توجهی، غلظت بالاتری از دوموئیک اسید را نشان داد. در نمونه‌های نرم تن مورد مطالعه شامل Circenita callipyga،Barbatiacandida، Telescopium Telescopium وThalessa savignyi دامنه غلظت از سم اوکادوئیک اسید از ۳۸/۲ ± ۸/۵۹ تا ۲۵/۲۸ ± ۹۶/۱۲۱ و برای سم دوموئیک اسید از ۰۰۲/۰ ± ۸۵/۰ تا ۷۲/۳۸ ± ۵۹/۸۳ میکروگرم بر کیلوگرم متغیر بوده است. در مقایسه با مقادیر رهنمود، غلظت‌های مشاهده شده از سموم اوکادوئیک اسید و دوموئیک اسید در نرم تنان مورد بررسی کمتر از میزان مجاز بوده است، اما این مقدار برای دوموئیک اسید محلول در آب، بالاتر از مقدار مجاز ثبت گردید که نیاز به دستیابی به الگوی کمی و کیفی توزیع سموم به منظور حفظ ایمنی بهره برداران از اکوسیستم دریایی استان هرمزگان را نشان می دهد.
دوره ۹، شماره ۴۰ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
باورها بن‌مایۀ اساسی داستان‌های سبک رئالیسم جادویی را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین درک درست این گونه از داستان‌ها نیازمندِ تبیین و تحلیل باور/ باورهایی است که داستان از آن سرچشمه گرفته است. یکی از مجموعه داستان‌هایی که به‌سبک رئالیسم جادویی در ایران نوشته شده، مجموعۀ ترس و لرز اثر غلام‌حسین ساعدی است که فهم این مجموعه‌داستان با دشواری‌هایی همراه است. یکی از دلایل این دشواری بهره‌گیری غیرمستقیم ساعدی از باور عامۀ زار است. نگارندگان در این جستار کوشیدهاند برای درک دقیق این مجموعه‌داستان، باور عامۀ زار را در مجموعه‌داستان ترس و لرز، بررسی کنند. برای انجام این کار، نخست به‌شیوۀ کتاب‌خانه‌ای دربارۀ باور زار در نقاط مختلف جهان تحقیق شده و سپس یافته‌ها به‌شیوۀ میدانی با نمونۀ موردی آن در استان هرمزگان مطابقت داده شده و با افراد مطلع در این منطقه مصاحبه شده است، سپس به‌شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، عناصر باور عامۀ زار در مجموعه‌داستان ترس و لرز، بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که چند عنصر مربوط به باور عامۀ باد زار در این مجموعه‌داستان، نقش محوری دارند: ۱. انواع باد زار: که ویژگی پنج نوع از آنها در داستان بارز است، ۲. بایدها و نبایدهایی که مبتلایان به باد زار باید رعایت کنند، ۳. مامازار و بابازار: درمان‌گرانی محلی که به‌وسیلۀ موسیقی، کمک گرفتن از نیروهای ماورائی و داروهای محلی به درمان بیماران می‌پردازند، ۴. مراسم حجاب که در آن بیماران درمان می‌شوند، ۵. موسیقی که یکی از عناصر درمان است، ۶. باور به موجودات اسطوره‌ای (بچه‌بنینگی).
فاطمه ارزانی، سلیم شریفیان، مهران لقمانی،
دوره ۱۰، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
ماهی یکی از مهم‌ترین منابع پروتئینی برای تغدیه و سلامت انسان است. از این رو پایش تجمع فلزات سنگین در ماهیان تجاری همواره مهم می‌باشد. در مطالعه حاضر میزان تجمع فلزات سنگین (مس و سرب) در بافت عضله و خطرات احتمالی آنها برای مصرف کنندگان در سه گونه ماهی پرمصرف در جنوب کشور(بندرعباس) یعنی سرخو (Lutjanus ehrenbergi)، سنگسر (Pomdasys Kaakan) و کفشک تیز دندان (Psettodes erumei) در سال ۱۳۹۸مورد بررسی قرار گرفت. میانگین میزان تجمع (میکروگرم بر گرم وزن خشک) فلز مس در ماهی سرخو، سنگسر و کفشک به ترتیب برابر با ۰۲۵/۰±۰۷۸/۰، ۰۱۷/۰±۱۳۶/۰ و ۰۱۳/۰±۱۲۷/۰ بود، در حالی که میزان تجمع سرب در آنها به ترتیب برابر با ۰۱۸/۰±۰۷۹/۰، ۰۲۳/۰±۰۹۰/۰ و ۰۳۱/۰±۱۰۷/۰ بدست آمد. بالاترین میزان جذب روزانه (میکروگرم در کیلوگرم وزن بدن در روز) مس برابر با ۰۲۳/۰ و ناشی از مصرف ماهی سنگسر بود، در حالی که بالاترین میزان جذب روزانه سرب ناشی از مصرف ماهی کفشک و برابر با ۰۱۸/۰ به دست آمد. میزان جذب روزانه و هفتگی در هر دو فلز و در هر سه گونه ماهی کمتر از مقادیر دوز مرجع EPA و مصرف قابل تحمل (TI) ارائه شده توسط کمیسیون مشترک FAO/WHO ، بود. برآورد میزان خطر (THQ) محاسبه شده برای هر دو فلز به میزان قابل توجهی پایین تر از ۱ بود. نتایج نشان داد که جوامع شهری استان هرمزگان با میزان مصرف های محاسبه شده در معرض هیچ گونه خطری ناشی از تجمع فلزات سنگین مورد بررسی در این مطالعه نمی باشند.
غلامعلی اکبرزاده چماچایی، شیوا آقاجری خزایی، محمد درویشی، سیامک بهزادی، رامین کریم زاده،
دوره ۱۰، شماره ۴ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
در مطالعه حاضر اثرات احتمالی ناشی از فعالیت پرورش ماهی سی باس آسیایی (Lates calcarifer) در قفس بر ساختار جمعیتی ماکروبنتوزها در محدوده استقرار قفس های واقع در منطقه ریگوی جزیره قشم استان هرمزگان طی یک دوره پرورش در سال۱۳۹۷مورد بررسی گرفت. میانگین تغییرات (خطای استاندارد±میانگین) مربوط به فراوانی کل جمعیت ماکروبنتوزها در محل استقرار قفس‌ها و ایستگاه شاهد بترتیب برابر با (۱۹۱۵۴±۵۲۷۶۵) و (۲۱۰۰۲±۵۰۶۴۲) عدد در متر‌مربع بوده است. نتایج نشان داد که از بین جنس های شناسایی شده Ammonia sp. با فراوانی نسبی ۴۱/۷۳ صدم درصد در محل استقرار قفس ها نسب به ایستگاه شاهد و جنس های Archasterope sp. ،sp. Spirolochulina،sp. Nephtys بترتیب با فراوانی های ۹/۶۳ ،۱/۴۹ و ۶/۱۲ درصد درایستگاه شاهد نسبت به محل استقرار قفس ها از فراوانی و غالبیت بیشتری برخوردار بوده اند. نرخ بارگذاری مواد آلی در بستر محل استقرار قفس ها تحت اثر فعالیت های پرورش ماهی قابل توجه بوده و در برخی از زمان ها با ایستگاه شاهد اختلاف معنی داری را از خود نشان داد (P<۰,۰۵). بطور کلی در زمان مورد مطالعه فعالیت های مربوط به پرورش ماهی در قفس برساختار جمعیتی ماکروبنتوز ها در منطقه مورد مطالعه بی اثر بوده است.
دوره ۱۱، شماره ۵۲ - ( ۷-۱۴۰۲ )
چکیده
اندیشۀ جبر و اختیار و نقش داشتن یا نداشتن تقدیر در حوادث زندگی همواره در ذهن و اندیشه متفکران وجود داشته و به‌گونه‌های مختلف و در آثار گوناگون منعکس شده است. عوام نیز در گیرودار میان این دو بُعد بوده‌اند و جلوه‌هایی از آن در ادبیات عامه و بومی هر سرزمین و ناحیه وارد شده است. هدف این مقاله بررسی بینش جبرگرایانه در قصه‌های عامیانۀ استان هرمزگان است که از منظرهایی چون ریشه‌ها و دلایل رواج این اندیشه، نزاع‌کنندگان با تقدیر، میزان تناسب میان تقدیر و شایستگی فرد و موضوعات مورد حمایت تقدیر و غیره بررسی شده است. دلایلی چون ناتوانی طبقۀ عامه از ایجاد تغییرات و دستیابی به مطلوب خود، ریشه‌های مذهبی، تاریخی و جلوه‌هایی بازمانده از برخی عقاید آیین زروانیسم از عوامل گرایش به این تفکر است. تأکید بر نقش تقدیر، از عوامل ضعف پی‌رنگ در این قصه‌ها و کم‌رنگ شدن کنش‌های منطقی است. از حیث تناسب قدرت تقدیر و توانایی فرد، در بسیاری موارد، ارتباط منطقی دیده نمی‌شود. در این قصه‌ها تقدیر در جایگاه یک شخصیت داستانی فعال و قدرتمند یا در مقام یک قاضی حضور دارد که کنش‌ها و نتایج آنها را تنظیم می‌کند تا درنهایت، شخصیت مورد حمایت در برابر نزاع‌کنندگان قدرتمندی چون پادشاه غلبه یابد. از منظر موضوعی نیز پربسامدترین موضوع مورد حمایت تقدیر، ازدواج دو شخصیت است.
شیوا آقاجری خزایی، رضا دهقانی، آرش حق شناس، غلامعلی اکبرزاده چماچایی، سیامک بهزادی، محمد درویشی،
دوره ۱۲، شماره ۳ - ( ۶-۱۴۰۲ )
چکیده
.مطالعه حاضر در جهت کسب اطلاعات لازم از وضعیت، تنوع، فراوانی و پراکنش بزرگ بی‌مهرگان کفزی آبهای مناطق ساحلی در استان هرمزگان و بررسی وضعیت چرای ماهیان کفزی از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی پی‌ریزی شده است. بدین منظور نمونه‌برداری در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و هر سال یک‌بار در فصل پاییز انجام شد. در این تحقیق درمجموع تعداد ۱۲۵ جنس و ۱۰۴ گونه متعلق به ۸۵ خانواده، ۳۱ راسته، ۹ رده و ۷ شاخه از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی شناسایی شدند. بررسی رده‌های شناسایی‌شده نشان داد که سخت‌پوستان (Malacostraca) بیشترین فراوانی را در تمامی ایستگاه‌های نمونه‌برداری شده دارا است. به‌منظور دستیابی به وجود رابطه احتمالی بین پراکنش و یا تنوع بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی با پراکنش و فراوانی سپر‌ماهیان، آزمون CCA انجام پذیرفت. محتویات معده سپر‌ماهیان موردبررسی قرار گرفتند. در محتویات معده Maculabatis randalli سخت‌پوستان (۲۵/۹۳ IRI%) بیشترین میزان را داشتند. این الگوی تغذیه‌ای برای دو گونه Himantura walga و M. gerrardi نیز تکرار شد با این تفاوت که دوکفه‌ای‌ها (Bivalvia) در گونه M. gerrardi در مرحله اول اهمیت قرار گرفتند (۳۳/۳۱ IRI%). همچنین تجزیه‌وتحلیل سطح تغذیه‌ای برای هر سه گونه انجام شد که نشان می‌دهد هر سه گونه در دسته شکارچیان میانه در زنجیره غذایی قرار دارند که در این خصوص جایگاه مشترکی داشتند. با توجه به نتایج، برخی از بزرگ‌بی‌مهرگان کفزی شناسایی‌شده در این پژوهش ارتباط معنی‌داری با ماهیان کفزی دارند که بررسی نحوه ارتباط دقیق آنها نیاز به مطالعات بیشتر دارد.
محسن صفائی، فائزه ایزدی فر، سیامک بهزادی،
دوره ۱۳، شماره ۳ - ( ۷-۱۴۰۳ )
چکیده
صفات اندازشی و شمارشی گونه های غالب زمین کن ماهیان (زمین کن دم نواری Platycephalus indicus، زمین کن خال باله Grammmoplites suppositus و زمین کن زبر Grammoplites scaber) که به عنوان صید ضمنی میگو و همچنین در صید مشتاهای شهر بندرعباس به دام افتاده بودند، طی ۱۸ ماه از فروردین ۱۴۰۱ تا مهر ۱۴۰۲ مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع ۱۹ ویژگی اندازشی و ۶ ویژگی شمارشی آنها ثبت شد. میانگین طول کل و وزن ماهی ها به ترتیب در گونه P.indicus (۹/۲±۶/۲۳) سانتیمتر، (۴/۷۸±۹/۹۹) گرم و در گونه G.suppositus (۷/۶±۴/۲۰) سانتیمتر، (۷/۳۳±۴/۶۷) گرم و همچنین در گونه G.scaber (۹/۵±۲/۱۸) سانتیمتر ، (۲/۰±۱۷/۳۱) گرم بود. گونه P.indicus دارای بیشترین میزان در بین همه صفات اندازشی اندازه گیری شده (به جز ارتفاع سر، ارتفاع بدن و ارتفاع سر در ناحیه چشمی) و کمترین آن (به جز طول سر و ارتفاع باله مخرجی) در گونه G.scaber بودند. در بررسی صفات شمارشی نیز بیشترین و کمترین تعداد خار آبششی نیز به ترتیب در گونه های G.suppositus و G.scaber بود. تعداد شعاع های باله سینه ای نیز در گونه G.suppositus بیشترین تعداد و کمترین آن در P.indicus مشاهده شد. سه گونه مورد مطالعه در گروه های سنی مختلف، اختلاف معنی داری بین پارامترهای مختلف اندازشی و شمارشی (به جز تعداد شعاع های باله پشتی اول) نشان دادند. نتایج این پژوهش نشان داد تجزیه و تحلیل صفات اندازشی و شمارشی به عنوان ابزار مفیدی برای تفکیک گونه های زمین کن ماهیان مورد مطالعه در این تحقیق می باشد.
