---

هدف: این مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر جایگزینی سولفات مس با نانو اکسیدمس در جیره غذایی بر رشد و بازماندگی، فعالیت آنزیمی و آسیب شناسی بافت کبد ماهیان قرمز در سال ۱۳۹۷ انجام پذیرفت. مواد و روش¬ها: تیمارهای آزمایشی شامل ۵ تیمار آزمایشی شاهد، تیمار mg/kg۳ سولفات مس؛ mg/kg۳ نانواکسیدمس، mg/kg۵ نانواکسیدمس و mg/kg۱۰ نانواکسیدمس در نظر گرفته شد و ماهی‌ها طی یک دوره ۶۰ روزه، ۲ بار در روز به میزان ۴ درصد وزن بدن و به روش دستی تغذیه شدند. در پایان دوره آزمایشی، شاخص¬های رشد و بازماندگی ، فعالیت آنزیم¬های کبدی (آلکالین فسفاتاز، آسپارتات ترانس‌آمیناز، آلانین¬آمینوترانسفراز) و همچنین آسیب شناسی بافت کبد مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته¬ها: براساس نتایج به دست آمده استفاده از نانوذرات مس در سطوح مختلف ۳، ۵ و ۱۰ میلی¬گرم در کیلوگرم جیره غذایی به جای سولفات مس در جیره غذایی می¬تواند باعث بهبود عملکرد رشد و بازماندگی ماهیان قرمز شود. همچنین سولفات مس نسبت به نانوذرات اثرات منفی بیشتری بر بافت کبد و همچنین آنزیم¬های آلکالین فسفاتاز، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین¬آمینوترانسفراز دارد؛ از این رو به نظر می¬رسد جایگزینی سولفات مس با نانوذرات مس در جیره غذایی می¬تواند سبب کاهش اثرات منفی بر آبزیان شود. از طرف¬دیگر نتایج آسیب شناسی بافت کبد در تیمار حاوی ۵ و ۱۰میلی¬گرم نانوذره مس در کیلوگرم جیره غذایی نشان داد که نانوذرات مس سبب ایجاد ضایعات بافتی و اثرات مخرب (البته کمتر از سولفات مس) می¬شود. نتیجه¬گیری: بهتر است جایگزینی سولفات مس با نانوذرات مس در سطوح ۳ میلی¬گرم در کیلوگرم جیره غذایی باشد.

---

دمای آب عامل اصلی زیست محیطی حاکم بر توسعه تخم ماهی می­باشد. در این مطالعه، تاثیر دمای انکوباسیون بر درصد لقاح، نرخ تخم گشایی و رشد در ماهی قرمز (Carassius auratus) بررسی شد. تخم کشی و اسپرم کشی با تزریق اواپریم و با روش تکثیر مصنوعی انجام شد. تخم­ها در چهار دمای ثابت (۲۱، ۲۴، ۲۷ و ۳۰ درجه سانتی­گراد) با ۳ تکرار برای هر تیمار دمایی لقاح داده شده، انکوباسیون شده و ۴۰ روز در همان دما­ها پرورش یافتند. لارو­ها در همان آکواریوم­هایی که تفریخ شده بودند و تحت همان شرایط دمایی به مدت ۴۰ روز رشد یافتند. نتایج نشان داد که هیچ تفاوت معنی داری در درصد لقاح تخم­های انکوباسیون شده در دما­های مختلف مشاهده نشد اما بیشترین درصد لقاح (۹۷%) در دمای ۲۴ درجه سانتی­گراد و کمترین درصد لقاح (۹۴%) در دمای ۲۱ درجه سانتی­گراد دیده شد. بیشترین زمان لازم برای چشم زدگی و تخم گشایی در دمای ۲۱ درجه سانتی­گراد و کمترین زمان مورد نیاز در دمای ۳۰ درجه سانتی­گراد ثبت شد (۰۵/۰ P <). بالاترین درصد تخم گشایی (۴/۷۴%) در دمای ۲۴ درجه سانتی گراد دیده شد و با افزایش دمای آب، درصد تخم گشایی کاهش یافت (۰۵/۰ P <). اگرچه تیمار دمایی ۳۰ درجه سانتی­گراد بیشترین رشد طولی، وزنی و نرخ رشد ویژه را نسبت به سایر تیمار­های دمایی نشان داد اما بالاترین میزان ناهنجاری (۱۳%) نیز در این تیمار دیده شد. در مجموع، بهترین دمای انکوباسیون تخم ماهی قرمز دمای ۲۴ درجه سانتی­گراد و بهترین دما برای پرورش لارو دمای ۲۷ درجه سانتی­گراد است.