علوم و فنون شیلات

علوم و فنون شیلات

پایش تازگی/فساد فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss ) با استفاده از فیلم شناساگر حساس به pH بر پایه صمغ عربی-کربوکسی متیل سلولز و آنتوسیانین ریحان بنفش (Ocimum basilicum. L)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
امیر رضائی 1
مسعود رضائی 1
مهدی آل بوفتیله 2
1 گروه فرآوری محصولات شیلاتی، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس ، نور، ایران
2 پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران
10.48311/jfst.2025.27546
چکیده
در تحقیق حاضر فیلم­ شناساگر حساس به pH بر پایه صمغ عربی-کربوکسی متیل­سلولز و آنتوسیانین ریحان بنفش (Ocimum basilicum.L) تهیه و برای پایش تازگی/فساد فیله ماهی قزل­آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) طی دوره نگهداری در یخچال مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور عصاره آنتوسیانینی ریحان بنفش تهیه و با غلظت­های 40، 60 و 80 میلی­گرم به 100 میلی­لیتر محلول فیلم پلیمرهای صمغ عربی-کربوکسی متیل­سلولز اضافه شد. تغییرات رنگی فیلم­های تهیه شده در pH  و غلظت­های مختلف گاز آمونیاک سنجش شدند. نتایج این بررسی نشان داد که رنگ فیلم­های شناساگر در pH پایین صورتی تا ارغوانی، در pH خنثی بی­رنگ و در pH بالا به رنگ زرد بود. همچنین واکنش فیلم‌های شناساگر در حضور گاز آمونیاک مشابه افزایش pH بوده و رنگ زرد مشاهده شد. در طول دوره نگهداری در یخچال، شاخص­های ارزیابی تازگی فیله ماهی از قبیل میزان pH، بازهای ازته فرار کل (TVB-N) و بار باکتریایی کل (TVC) نیز علاوه بر رنگ فیلم­ها اندازه­گیری شدند. میزان بار باکتریایی کل، بازهای ازته فرار و pH در روز صفر به ترتیب log cfu/g 8/4، mg/100g 2/5 و 7/6 اندازه­گیری شدند. این پارامترها با افزایش مدت زمان دوره نگهداری در یخچال افزایش معنی­دار یافتند. میزان بازهای ازته فرار و باکتریایی کل در روز هشتم از حد مجاز مصرف انسانی فراتر رفتند. رنگ فیلم­های حاوی شناساگر در ابتدای دوره (روز صفر) بی­رنگ و در روز دوازدهم به رنگ زرد که نشانه وقوع فساد می­باشد، تغییر یافت.
کلیدواژه‌ها
پایش تازگی
فیلم‌های زیست تخریب پذیر
شناساگر pH
آنتوسیانین
دوره نگهداری

موضوعات

علوم و فنون شیلات
دوره 14، شماره 3
پاییز 1404
صفحه 181-196